Εύα Καϊλή: Όταν κάτι δεν το θέλουν οι τράπεζες και οι εκπρόσωποι των παραδοσιακών οργανισμών πλούτου, μάλλον κάτι καλό θα πρέπει να είναι - Free Sunday
Εύα Καϊλή: Όταν κάτι δεν το θέλουν οι τράπεζες και οι εκπρόσωποι των παραδοσιακών οργανισμών πλούτου, μάλλον κάτι καλό θα πρέπει να είναι

Εύα Καϊλή: Όταν κάτι δεν το θέλουν οι τράπεζες και οι εκπρόσωποι των παραδοσιακών οργανισμών πλούτου, μάλλον κάτι καλό θα πρέπει να είναι

Στη σημασία των κρυπτονομισμάτων και της τεχνολογίας blockchain για το μέλλον της παγκόσμιας οικονομίας αναφέρεται η ευρωβουλευτής του ΚΙΝΑΛ Εύα Καϊλή.

Κατ’ αρχάς, δεδομένου ότι έχετε ασχοληθεί ενδελεχώς με το αντικείμενο, τι είναι τα κρυπτονομίσματα και ποιον ρόλο μπορούν να έχουν στη σύγχρονη οικονομία;

Το χρήμα αλλάζει μορφές μέσα στον χρόνο. Οι αλλαγές προκύπτουν από τις τεχνολογικές υπερβάσεις και τις ανάγκες της αγοράς. Το κρυπτογραφημένο νόμισμα δεν είναι παρά μια εξέλιξη του χρήματος. Σύντομα η οικονομία μας θα λειτουργεί με εκτεταμένη χρήση των «έξυπνων συμβολαίων» και των εφαρμογών του Internet of Things. Επιπλέον, τα δεδομένα που παράγουμε ψηφιακά πλέον θα μπορούμε να τα εκμεταλλευόμαστε οι ίδιοι και να έχουμε ένα παθητικό εισόδημα από αυτά. Οι πληρωμές σε αυτές τις εφαρμογές μπορεί να γίνονται με κρυπτογραφημένες μάρκες (tokens), τα κρυπτονομίσματα. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι οποιοσδήποτε μπορεί να φτιάξει το δικό του νόμισμα –πρόσφατα είχαμε το παράδειγμα του Facebook με το Libra– και οι κεντρικές τράπεζες χάνουν σταδιακά το μονοπώλιο δημιουργίας χρήματος. Πλέον μπαίνουμε σε μια νέα εποχή για τη ρευστότητα, νέα εποχή για τη νομισματική πολιτική και σε μια νέα εξέλιξη της μακροοικονομίας, όπου το χρήμα εκδημοκρατίζεται και παύει να είναι προνόμιο των λίγων.

Ποια η σημασία της τεχνολογίας blockchain για την ανάπτυξη της ευρωπαϊκής οικονομίας στους τομείς της τεχνολογίας και όχι μόνο;

Λανθασμένα η τεχνολογία αυτή έχει ταυτιστεί με τα κρυπτονομίσματα, που είναι απλώς μία από τις εφαρμογές της. Ως εισηγήτρια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την τεχνολογία blockchain ανέπτυξα το πλαίσιο χρήσης για εφαρμογές στην ενέργεια, στη χρηματοδότηση επιχειρήσεων, στη δημόσια διοίκηση, στις εκλογικές διαδικασίες, στη συμβολαιογραφία, στα πνευματικά δικαιώματα και τις δημιουργικές βιομηχανίες στο διεθνές εμπόριο, και στις πιστοποιήσεις προϊόντων. Με την τεχνολογία αυτήν αλλάζει τελείως το πλαίσιο εμπιστοσύνης στις συναλλαγές και στην ανταλλαγή αξιών. Δεν υπάρχει λόγος να αναλύσουμε τεχνολογικά γιατί συμβαίνει αυτό, αλλά είναι απαραίτητο οι επιχειρήσεις και η δημόσια διοίκηση να αναπτύξουν αμέσως σχετικές δυνατότητες, ώστε να μειώσουν το κόστος συναλλαγών για τους πολίτες και να αυξήσουν τη βεβαιότητα και την ποιότητα υπηρεσιών. Με τις παρεμβάσεις μας, η Ε.Ε. αποτελεί πρωτοπόρο στην καινοτομία του blockchain και υπάρχουν ήδη πετυχημένες εφαρμογές χρήσης, όπου, σημειωτέον, ελληνικές επιχειρήσεις έχουν πρωταρχικό ρόλο.

Το Ευρωκοινοβούλιο ψήφισε πριν από μερικούς μήνες τον κανονισμό για το crowdfunding. Τι είναι και πώς μπορεί να βοηθήσει την επιχειρηματικότητα και στην Ελλάδα;

Είχα την τιμή να είμαι η εισηγήτρια του κανονισμού για το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα. Είναι μία καινοτόμος χρήση της τεχνολογίας των ψηφιακών πλατφορμών. Οι επιχειρήσεις ή μια startup έχουν τη δυνατότητα να ανεβάσουν σε μια πλατφόρμα την ιδέα, το πρότζεκτ τους, και να διεκδικήσουν χρηματοδότηση σε μορφή δανεισμού ή μερισμάτων από τους πολίτες (το πλήθος = crowd), έχοντας πλέον πρόσβαση σε δεξαμενές χρήματος σε όλη την Ευρώπη. Η πρόσβαση σε κεφάλαια μπορεί να είναι περίπου στα 9 εκατ. ευρώ, πράγμα που σημαίνει ότι κεφάλαια είναι διαθέσιμα για κάθε στάδιο ανάπτυξης της επιχειρηματικότητας.

Ποιος είναι ο ρόλος της Επιτροπής Τεχνολογίας και Μέλλοντος (STOA) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της οποίας ήσασταν πρόεδρος;

Η Επιτροπή Επιστήμης και Τεχνολογίας για το Μέλλον αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα όργανα της Ευρωβουλής, καθώς είναι επιφορτισμένη με το έργο της επιστημονικής αρωγής των ευρωβουλευτών σχετικά με το πώς οι νέες τεχνολογίες θα επηρεάσουν το μέλλον των κοινωνιών μας. Αποτελείται από 25 ευρωβουλευτές που εκπροσωπούν εννέα μόνιμες επιτροπές. Τα μέλη αυτά αξιολογούν όλες τις ερευνητικές προτάσεις που μπορεί να καταθέσει καθένας από τους 751 ευρωβουλευτές για οποιοδήποτε θέμα κρίνει ότι χρειάζεται ιδιαίτερη εμβάθυνση στις επιπτώσεις που θα επιφέρει στις μελλοντικές κοινωνίες μας, από τη νανορομποτική και την τεχνητή νοημοσύνη μέχρι τη μικροβιολογία και τη γονιδιακή επεξεργασία. Στο πλαίσιο αυτό, η STOA διοργανώνει επιστημονικά συνέδρια στα οποία συμμετέχουν επιστήμονες παγκοσμίου φήμης, όπως π.χ. ο κάτοχος του Νόμπελ Φυσικής Κονσταντίν Νοβοσέλοφ το 2015, αλλά και διάσημοι καθηγητές, όπως ο Στίβεν Πίνκερ και πολλοί άλλοι. Ο στόχος αυτών των συνεδρίων είναι η βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ των πολιτικών και των επιστημόνων για πιο εμπεριστατωμένη νομοπαρασκευή.

Πόσο διαδεδομένες είναι στην Ελλάδα οι τεχνολογίες αυτές και, κατά την προσωπική σας αντίληψη, πόσο ενδιαφέρον υπάρχει;

Δυστυχώς, δεν είναι διαδεδομένες όσο θα έπρεπε και η Ελλάδα είναι από τα τελευταία κράτη-μέλη στην έρευνα και χρήση νέων τεχνολογιών. Αυτό συμβαίνει διότι το σύστημα technology transfer στην Ελλάδα είναι απαρχαιωμένο και αρτηριοσκληρωτικό. Είναι όμως απαραίτητο να γίνουν μεγάλα βήματα ψηφιοποίησης στην παραγωγή και μετάβασης στα επιχειρηματικά μοντέλα της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης. Κατά τα πέντε προηγούμενα χρόνια δημιουργήσαμε με το γραφείο μου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και οργανισμούς όπως ο ΕΙΤ, εργαλεία μετάβασης για τις ελληνικές επιχειρήσεις που δεν ήταν ως τότε διαθέσιμα. Είμαστε στη διάθεση κάθε ενδιαφερομένου που χρειάζεται κατεύθυνση για την ανάπτυξη της επιχείρησής του.

Υπάρχουν πολλοί οικονομολόγοι ανά τον κόσμο που εκφράζουν σοβαρές επιφυλάξεις όσον αφορά τα κρυπτονομίσματα και την τεχνολογία blockchain. Το σχόλιό σας;

Λέω συχνά ότι όταν κάτι δεν το θέλουν οι τράπεζες και οι εκπρόσωποι των παραδοσιακών οργανισμών πλούτου, μάλλον κάτι καλό θα πρέπει να είναι. Πράγματι, μια τεχνολογία για να γίνει αποδεκτή περνάει από πολλά στάδια. Είναι γνωστή η «καμπύλη S» του Rogers. Τα κρυπτονομίσματα δεν αποτελούν εξαίρεση. Σαφώς και υπάρχουν σημαντικά ζητήματα, καθώς ένα νόμισμα που χρησιμοποιούν εκατοντάδες χιλιάδες ή εκατομμύρια χρήστες αποκτά συστημικά χαρακτηριστικά και επομένως ο χρήστης πρέπει να είναι προστατευμένος από χρηματοοικονομικά και τεχνολογικά ρίσκα. Αυτό σημαίνει ότι οι κεντρικές τράπεζες και οι οικονομικοί οργανισμοί πρέπει να επιταχύνουν τη μετάβαση στη νέα μορφή νομισμάτων και όχι να προσποιηθούν ότι δεν υπάρχουν, βάζοντας το ζήτημα κάτω από το χαλί. Το παράδειγμα της Ελβετίας, μιας παραδοσιακής και συντηρητικής οικονομικής δύναμης, μπορεί να είναι παράδειγμα για όλους μας στον σχεδιασμό πολιτικής, καθώς ήδη αναγνώρισε και οριοθέτησε τις χρήσεις αυτής της ανατρεπτικής τεχνολογίας.

Το Bitcoin, το πλέον γνωστό (αλλά όχι μοναδικό) κρυπτονόμισμα, παρουσιάζει τεράστιες διακυμάνσεις στην ισοτιμία του και πολλοί θεωρούν ότι αποτελεί μέσο κερδοσκοπίας. Εσείς τι λέτε;

Οι διακυμάνσεις είναι φυσιολογικές, καθώς, όπως συμβαίνει με κάθε κατηγορία περιουσιακού στοιχείου, η τιμή καθορίζεται από δύο παράγοντες: τη χρήση και την προσδοκία. Όσο τα κρυπτονομίσματα είναι εκτός της συμβατικής οικονομίας, καμία τιμή τους δεν είναι σωστή, καθώς η προσδοκία είναι μεγαλύτερη από τη χρήση. Πρέπει άμεσα να δημιουργηθεί πλαίσιο ένταξης των κρυπτονομισμάτων στη συμβατική οικονομία. Έχω κάνει σχετικές προτάσεις και στον πρόεδρο της ΕΚΤ, Ντράγκι, και στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων του Ευρωκοινοβουλίου και στον Ντομπρόφσκις. Η διακύμανση των τιμών θα ομαλοποιηθεί μόλις γίνει ξεκάθαρη η αξία των κρυπτονομισμάτων. Και αυτό μπορεί να γίνει μόνο εντός της οικονομίας και όχι στις παρυφές της.

Ένα από τα κορυφαία ζητήματα της Ε.Ε. αυτή τη στιγμή είναι το Brexit. Πόσο νομίζετε ότι θα επηρεάσει την οικονομία των νέων τεχνολογιών στην Ευρώπη και στην Ελλάδα;

Το θέμα του Brexit αποτελεί ένα από τα πιο μελανά σημεία της ευρωπαϊκής ενοποίησης και δείχνει ξεκάθαρα τι συμβαίνει όταν δημαγωγοί χρησιμοποιούν εκτενώς ψευδείς ειδήσεις για να πετύχουν έναν καταστροφικό στόχο. Είναι η πρώτη φορά στην ιστορία που κράτος-μέλος ζητάει την αποχώρησή του από την Ένωση. Όταν όμως ο πρωθυπουργός μίας από τις γηραιότερες κοινοβουλευτικές δημοκρατίες προσπαθεί να κλείσει το Κοινοβούλιο για να επισπεύσει τον σκοπό του, καταλαβαίνουμε όλοι τη σοβαρότητα της κατάστασης για την ίδια τη βρετανική δημοκρατία και συμπεραίνουμε ότι ο σκοπός αυτός δεν μπορεί να είναι επωφελής για τους πολίτες. Στο θέμα των νέων τεχνολογιών και της έρευνας, απλώς να σας πω ότι τα βρετανικά πανεπιστήμια βρίσκονται σε μεγάλη ανησυχία για το τι θα γίνει με την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση και την ελεύθερη συνεργασία που απολάμβαναν μέχρι τώρα με την επιστημονική κοινότητα της υπόλοιπης Ευρώπης. Ελπίζω ότι ακόμα και στην περίπτωση ενός «σκληρού» Brexit με περιορισμούς στην ελεύθερη μετακίνηση πολιτών –που ήδη έχουν διαμηνυθεί από τη βρετανική πλευρά– θα υπάρξουν εξαιρέσεις, παρ’ όλα αυτά, για την επιστημονική κοινότητα, για τους φοιτητές και τα δίδακτρά τους.

Τέλος, για να έρθουμε στα πιο «στενά» καθ’ ημάς, πώς κρίνετε τις έως τώρα επιδόσεις της νέας κυβέρνησης;

Έχω επισημάνει οκτώ σημεία για την ανάκαμψη της οικονομίας και έχω υπογραμμίσει ότι δεν υπάρχει χρόνος ούτε για δικαιολογίες ούτε για χρόνους προσαρμογής. Πιστεύω ότι οι αρχικές κινήσεις της κυβέρνησης Μητσοτάκη είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, αν και είναι ακόμα πρόωρες τέτοιες εκτιμήσεις, μέχρι να δούμε πραγματικά αποτελέσματα και όχι προθέσεις, δεδομένου ότι οι πληγές που άφησε ανοιχτές ο ΣΥΡΙΖΑ φεύγοντας είναι βαθιές, αλλά και πολύ περισσότερες απ’ όσες νομίζαμε, καθώς κάθε μέρα προκύπτει και ένα πρόβλημα με ρίζες στις ιδεοληψίες των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Πρέπει να περιμένουμε, λοιπόν, αποτελέσματα και να ασκούμε θετική κριτική, ώστε να μη χαθεί πολύτιμος χρόνος!