Θεσσαλονίκη 2011: Η πρώτη πρόβα εξουσίας για τον ΣΥΡΙΖΑ

Όταν στις 15 Νοεμβρίου 2011, η Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Θεσσαλονίκης ανακοίνωνε τον σχηματισμό δικογραφίας σε βάρος 17 ατόμων για τα επεισόδια τα οποία είχαν οδηγήσει στη ματαίωση της παρέλασης, στο πολιτικό ημερολόγιο είχαν ήδη περάσει «αιώνες» πολιτικού χρόνου από την 28η Οκτωβρίου, οπότε η εισαγγελέας υπηρεσίας Θεσσαλονίκης είχε παραγγείλει προκαταρκτική εξέταση. Ο Γιώργος Παπανδρέου ήταν ήδη παρελθόν από τις 11 Νοεμβρίου –μόλις είχε πάρει ψήφο εμπιστοσύνης– και η χώρα έμπαινε σε κυβέρνηση συνασπισμού, που έμεινε με την ίδια περίπου κομματική συγκρότηση στην εξουσία μέχρι τη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ τον Ιανουάριο του 2015.

Από τα 17 άτομα που ταυτοποίησε η αστυνομία ότι συμμετείχαν στα επεισόδια, τα 11 ήταν από τον χώρο του ΣΥΡΙΖΑ και της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, 2 μέλη της κίνησης Αντινεοταξίτες, που ανήκει στον ακροδεξιό χώρο, και 4 οπαδοί του Ηρακλή. Αυτό επιβεβαίωσε άτυπα τη φημολογία ότι ο πρώτος που στις 28 Οκτωβρίου 2011 γκρέμισε τα κιγκλιδώματα, με αποτέλεσμα να μπουν οι διαδηλωτές στον χώρο της παρέλασης και να προκαλέσουν τη ματαίωσή της, ήταν ο τότε βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Τάσος Κουράκης, ο οποίος στην πρώτη κυβέρνηση Τσίπρα διατέλεσε υφυπουργός Παιδείας. Το ότι υπήρχε ανάμειξη του ΣΥΡΙΖΑ το είχε πει εκείνη την ημέρα η αστυνομία στην ανακοίνωσή της, στην οποία, χωρίς να δίνει ονόματα, έκανε λόγο για «οργανωμένες ομάδες ατόμων που πρόσκεινται η μία σε πολιτικό κόμμα και οι λοιπές σε κοινωνικούς, αθλητικούς και εθνικιστικούς χώρους».

Παρά το γεγονός ότι την επόμενη μέρα προτάχθηκαν και καταδικάστηκαν οι αποδοκιμασίες κατά του Προέδρου της Δημοκρατίας, το πολιτικό γεγονός της ημέρας ήταν –αλλά πέρασε στην αφάνεια– η για λίγες ώρες πλήρης κατάλυση κάθε έννοια τάξης και κρατικής εξουσίας στη Θεσσαλονίκη. Συγκεκριμένα:

• Η πολιτική εξουσία, στο πρόσωπο του Προέδρου της Δημοκρατίας, είχε αναγκαστεί να αποχωρήσει από τον χώρο.

• Ο στρατός αποσύρθηκε και δεν έκανε παρέλαση.

• Η αστυνομία δήλωσε ότι ήταν επιλογή της να μην κάνει κάποια επιχείρηση, λέγοντας ότι «οι χώροι τέτοιων εκδηλώσεων, όπου τιμώνται εθνικοί αγώνες και οι πεσόντες στο καθήκον, δεν μπορούν να αποτελούν πεδίο αστυνομικής επιχείρησης αποκατάστασης τάξης».

Από την κατάλυση στην κατάληψη της εξουσίας

Θα μπορούσε να καταληφθεί η εξουσία εκείνη τη στιγμή; Σύμφωνα με την ανακοίνωση της αστυνομίας, υπήρχαν οργανωμένες ομάδες και υπήρχε και σχέδιο. «Αμέσως μετά την άφιξη του Προέδρου της Δημοκρατίας, οι οργανωμένες αυτές ομάδες ατόμων, λειτουργώντας αιφνιδιαστικά, απέρριψαν βίαια τα κιγκλιδώματα, απώθησαν τις αστυνομικές δυνάμεις και μετακινήθηκαν στο οδόστρωμα» αναφέρει η ανακοίνωση, στην οποία γίνεται λόγος για «χιλιάδες λαού» που ανταποκρίθηκαν στις «προσκλήσεις και προτροπές τους να καταλάβουν τον χώρο όπου θα πραγματοποιούνταν η παρέλαση των τμημάτων».

Οι εκδηλώσεις διαμαρτυρίας στη Θεσσαλονίκη ήταν μέρος μιας οργανωμένης πανελλαδικής διαμαρτυρίας με στόχο να αναδειχθεί το πρόβλημα που αποτελούσε για τη χώρα η κυβέρνηση Παπανδρέου. Όμως μόνο στη Θεσσαλονίκη ξεπέρασε αυτό το οποίο έγινε στις άλλες πόλεις για όποιον διαβάσει τις ανταποκρίσεις εκείνης της ημέρας. Στη Θεσσαλονίκη οι οργανωτές βρέθηκαν αγκαλιά με μια εξέλιξη που τους ξεπερνούσε, γιατί αναδείκνυε το αποδιαρθρωμένο κράτος και έθετε το ζήτημα της εξουσίας. Ήταν προφανές ότι η κυβέρνηση Παπανδρέου δεν είχε μηχανισμούς να τη στηρίξουν –όχι μόνο πολιτικούς αλλά ούτε καν τους κρατικούς της καταστολής–, όμως οι αντίπαλοί της δεν μπορούσαν να το αναλύσουν και να δράσουν με βάση αυτό.

Ο ΣΥΡΙΖΑ πρόσφερε πλήρη κάλυψη στις διαμαρτυρίες πανελλαδικά και ειδικά στη διαμαρτυρία της Θεσσαλονίκης, κάνοντας λόγο για «έναν περήφανο λαό που ήταν αντάξιος των καλύτερων αγωνιστικών παραδόσεων του λαού μας» και τον «καλύτερο φόρο τιμής» στην επέτειο, χωρίς μάλιστα να αποδοκιμάσει σαφώς τα συνθήματα κατά του Προέδρου Παπούλια, τον οποίο οι διαδηλωτές είχαν χαρακτηρίσει «προδότη». «Ήθελαν να μπει τέλος στον κατήφορο της χώρας» είπε τότε ο εκπρόσωπος Τύπου του κόμματος.

Φέτος, πέντε χρόνια αργότερα, τις ίδιες μέρες, οι «53» του ΣΥΡΙΖΑ σε επίσημη τοποθέτησή τους μιλούν για έναν παρόμοιο κατήφορο και λένε ότι θέλουν «να κρατήσουμε ζωντανή την κοινωνία και τη δημόσια λειτουργία της οικονομίας και της παραγωγής».

Στον πρώτο κατήφορο, στον οποίο οδηγούσε τη χώρα ο Γιώργος Παπανδρέου, είχε αναφερθεί ο Π. Σκουρλέτης, στον δεύτερο κατήφορο οδηγεί τη χώρα ο Αλέξης Τσίπρας αν απομακρύνει τον Π. Σκουρλέτη από το υπουργείο Ενέργειας.

Για την ιστορία, οι «17» της δικογραφίας της 15ης Νοεμβρίου 2011 δεν έχουν προσαχθεί σε δίκη, τουλάχιστον μέχρι στιγμής.