Οι Βρετανοί στις κάλπες για να αρθούν τα αδιέξοδα

Στις κάλπες προσέρχονται σήμερα Πέμπτη οι Βρετανοί πολίτες για τρίτη φορά μέσα σε τεσσεράμισι χρόνια ελπίζοντας ότι θα αρθεί το αδιέξοδο της πολύμηνης πολιτικής αντιπαράθεσης για την έξοδό του από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Το σχέδιο της κυβέρνησης των Συντηρητικών απορρίφθηκε αρκετές φορές από το βρετανικό κοινοβούλιο που προκάλεσε την παραίτηση της Τερέζα Μέι και την ανάδειξη του Μπόρις Τζόνσον στην ηγεσία του Συντηρητικού Κόμματος αλλά και στην πρωθυπουργία.

Το Κοινοβούλιο απέρριψε και το δικό του σχέδιο που προέβλεπε επιτάχυνση των διαδικασιών προς το Brexit και υπό αυτό το πρίσμα προκηρύχθηκαν πρόωρες εκλογές.

Οι Βρετανοί πολίτες καλούνται να αναδείξουν σήμερα τα 650 μέλη της Βουλής των Κοινοτήτων, όποτε χρειάζεται πλειοψηφία 326 εδρών.

Οι κάλπες ανοίγουν στις 7 το πρωί τοπική ώρα έως και τις 10 το βράδυ τοπική, και περίπου 48 εκατομμύρια εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι στο Ηνωμένο Βασίλειο καλούνται να ψηφίσουν σε μία εκλογική διαδικασία που κατά κοινή ομολογία είναι μία από τις κρισιμότερες των τελευταίων δεκαετιών.

Τα πρώτα αποτελέσματα της κάλπης αναμένεται να γίνουν γνωστά αργά το βράδυ.

Το αυξημένο ενδιαφέρον αποτυπώνεται και στο γεγονός ότι από την έναρξη της προεκλογικής περιόδου 3,1 εκατομμύρια νέοι ψηφοφόροι εγγράφηκαν στους εκλογικούς καταλόγους, περιλαμβανομένων 140.000 Ευρωπαίων πολιτών που πήραν τη βρετανική υπηκοότητα. Στη μεγάλη τους πλειοψηφία αυτοί οι νέοι ψηφοφόροι είναι ηλικίας έως 35 ετών, κάτι που θεωρητικά ευνοεί τους Εργατικούς.

Σύμφωνα, ωστόσο, με όλες τις δημοσκοπήσεις το Συντηρητικό Κόμμα του Μπόρις Τζόνσον θα αναδειχθεί πρώτο κόμμα αλλά το μεγάλο ζητούμενο είναι κατά πόσο θα εξασφαλίσει την απόλυτη πλειοψηφία στη Βουλή των Κοινοτήτων, δηλαδή τουλάχιστον 326 έδρες. Σε περίπτωση που ο κ. Τζόνσον δεν επιτύχιε την αυτοδυναμία, ο Τζέρεμι Κόρμπιν των Εργατικών θα επιχειρήσει να αναδειχθεί πρωθυπουργός με την επίσημη ή άτυπη στήριξη των υπολοίπων κοινοβουλευτικών κομμάτων.

Σύμφωνα με τον τελικό μέσο όρο των δημοσκοπήσεων οι Συντηρητικοί συγκεντρώνουν 42,8% στην πρόθεση ψήφου έναντι 33,1% του Εργατικού Κόμματος. Το όριο για την αυτοδυναμία εκτιμάται ότι είναι πάνω-κάτω μια διαφορά της τάξης του 7% σε επίπεδο ποσοστών.

Οι τελευταίες έξι δημοσκοπήσεις που δημοσιεύθηκαν το βράδυ της Τετάρτης δίνουν μικτή εικόνα για το προβάδισμα των Τόρις. Οι μετρήσεις της Opinium και της Kantar δίνουν διαφορά 12 ποσοστιαίων μονάδων (45%-33% και 44%-32% αντίστοιχα) της Delta Poll δέκα μονάδες διαφορά (45%-35%), της Panelbase και της BMG διαφορά εννέα μονάδων (43%-34% και 41%-32% αντίστοιχα), ενώ υπάρχει και η δημοσκόπηση της Savanta ComRes με μόλις πέντε ποσοστιαίες μονάδες διαφορά (41%-36%).

Η προχθεσινή τελευταία μεγάλη δημοσκόπηση της YouGov με βάση το επιτυχημένο μοντέλο ανάλυσης MRP έδινε 339 έδρες στους Συντηρητικούς και 231 στους Εργατικούς, αλλά με ανοιχτή και την πιθανότητα να μη συγκεντρώσει αυτοδυναμία ο Μπόρις Τζόνσον.

Δύο παράγοντες που πιστεύεται ότι ίσως θα μπορούσαν να επηρεάσουν το αποτέλεσμα υπέρ του Τζέρεμι Κόρμπιν είναι οι αναμενόμενες άσχημες καιρικές συνθήκες στην πρώτη χειμερινή εκλογική διαδικασία στη χώρα εδώ και έναν αιώνα και η ψήφος τακτικής.

Αναλυτές σχολιάζουν ότι ίσως και επαναπαυόμενοι στο δημοσκοπικό προβάδισμα των Τόρις, ορισμένοι πιο ηλικιωμένοι ψηφοφόροι, που παραδοσιακά υποστηρίζουν κατά πλειοψηφία τους Συντηρητικούς, ίσως να μην τολμήσουν να αψηφήσουν το κρύο και τη βροχή για να πάνε έως την κάλπη.

Με ενδιαφέρον αναμένεται και η διαπίστωση του βαθμού επιτυχίας της εκστρατείας υποστηρικτών του δεύτερου δημοψηφίσματος για το Brexit για «τακτικιστική ψήφο», δηλαδή η υποστήριξη ανά περιφέρεια του υποψηφίου (είτε από το Εργατικό Κόμμα, είτε από τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες, είτε από το SNP) που έχει τις περισσότερες πιθανότητες να νικήσει τον υποψήφιο των Συντηρητικών.

Το κάλεσμα για ψήφο τακτικής αφορά και την περιφέρεια του πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον στο Όξμπριτζ του δυτικού Λονδίνου, όπου ο υποψήφιος των Εργατικών Αλί Μιλάνι έχει λάβει στήριξη και από ψηφοφόρους άλλων κομμάτων.

Το αποτέλεσμα της εκλογικής αναμέτρησης θα κρίνει πρωτίστως την τύχη του Brexit. Η παραμονή του Μπόρις Τζόνσον στην Ντάουνινγκ Στριτ, ιδίως με αυτοδυναμία, θα συνεπάγεται έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ στις 31 Ιανουαρίου. Η ανάδειξη του κ. Κόρμπιν σε πρωθυπουργό θα σημαίνει πως η χώρα οδεύει προς δεύτερο δημοψήφισμα στις αρχές του καλοκαιριού.

Κρίσιμο θεωρείται το αποτέλεσμα και για τη μελλοντική συνοχή του Ηνωμένου Βασιλείου, με το αίτημα για νέο δημοψήφισμα ανεξαρτητοποίησης της Σκωτίας να έχει αναζωπυρωθεί για τα καλά και με φωνές ακόμα και για δημοψήφισμα ανεξαρτησίας της Ουαλίας και της Βόρειας Ιρλανδίας, το καθεστώς της οποίας μπορεί ντε φάκτο να αλλάξει με βάση τη συμφωνία του Brexit που προωθεί ο κ. Τζόνσον.

Ως προς τα υπόλοιπα κόμματα, το Εθνικό Κόμμα Σκωτίας (SNP) αναμένεται να ενισχύσει τις δυνάμεις του, ενώ τελικά μάλλον δε θα υλοποιηθεί η διαφαινόμενη στην αρχή της προεκλογικής εκστρατείας μεγάλη ενίσχυση των Φιλελεύθερων Δημοκρατών. Η τολμηρή θέση του κόμματος για ακύρωση του Brexit φαίνεται σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις να έχει απορριφθεί από τους ψηφοφόρους.

Εφόσον ο κ. Τζόνσον εξασφαλίσει τελικά την αυτοδυναμία, ίσως η πιο σημαντική στιγμή της προεκλογικής εκστρατείας θα πρέπει να θεωρηθεί η απόφαση του Νάιτζελ Φάρατζ να αποσύρει τους υποψήφιους του Κόμματος του Brexit από τις 317 περιφέρειες που είχαν κερδίσει οι Συντηρητικοί στις εκλογές του 2017.

Η κίνηση αυτή συσπείρωσε την ευρωσκεπτικιστική ψήφο γύρω από τους Τόρις, την ώρα που οι πολέμιοι του Brexit έχουν πολλές περισσότερες επιλογές.

Αυτή η προεκλογική εκστρατεία σημαδεύεται από την πολύ χαμηλή δημοτικότητα των δύο διεκδικητών της πρωθυπουργίας, με πολλούς ψηφοφόρους να στηρίζουν «τη λιγότερο κακή επιλογή». Ο Μπόρις Τζόνσον έχει επικριθεί ως «αναξιόπιστος», «ψεύτης» και έχει κατηγορηθεί για υποδαύλιση του μίσους στην πολιτική και στον πολιτικό λόγο, ενώ ο Τζέρεμι Κόρμπιν χαρακτηρίζεται «πολύ αριστερός», «φιλικά διακείμενος προς τρομοκράτες» (Χεζμπολά, IRA) και έχει επικριθεί για ανοχή σε φαινόμενα αντισημιτισμού στο κόμμα του.

Με το κλείσιμο της κάλπης τα τρία μεγάλα τηλεοπτικά δίκτυα, BBC, Sky News και ITN θα παρουσιάσουν το αποτέλεσμα ενός exit poll. Τα τελικά αποτελέσματα αναμένονται τις πρωινές ώρες της Παρασκευής.

Ακολουθούν οι αριθμοί-κλειδιά που χαρακτηρίζουν την ψηφοφορία αυτή:

650

Ο αριθμός των εδρών της Βουλής των Κοινοτήτων. Στο νούμερο αυτό περιλαμβάνονται οι 533 εκλογικές περιφέρειες της Αγγλίας, οι 59 της Σκωτίας, οι 40 της Ουαλίας και οι 18 της Βόρειας Ιρλανδίας.

Οι κυβερνώντες Συντηρητικοί κατεβάζουν υποψηφίους σε 635 από αυτές, οι Εργατικοί σε 631 και οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες 611.

70

Ο αριθμός των εδρών που άλλαξαν χέρια στις τελευταίες εκλογές του Ιουνίου 2017, δηλαδή το 11%. Ο αριθμός αυτός έχει μειωθεί στις τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις, σύμφωνα με την Electoral Reform Society που επιδιώκει την μεταρρύθμιση του πλειοψηφικού βρετανικού εκλογικού συστήματος.

3.321

Ο συνολικός αριθμός των υποψηφίων στις εκλογές αυτές, σύμφωνα με την Electoral Administrators Society. Μόνο το ένα τρίτο των υποψηφίων, δηλαδή 1.124, είναι γυναίκες, σύμφωνα με το BBC, ενώ 227 παρουσιάζονται ως ανεξάρτητοι, χωρίς καμία σύνδεση με τα πολιτικά κόμματα.

12

Ο μεγαλύτερος αριθμός υποψηφίων σε μία και μόνη περιφέρεια: την Αξμπριτζ και Σάουθ Ράισλιπ, όπου είναι υποψήφιος και ο πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον.

Είναι η μόνη περιφέρει όπου κατεβαίνουν περισσότεροι από 10 υποψήφιοι. Οι 6 είναι ανεξάρτητοι. Ανάμεσά τους δύο σατιρικοί υποψήφιοι, ο Lord Buckethead (Λόρδος Κουβαδοκέφαλος), που εμφανίζεται συστηματικά από το 1987, και ο Count Binface (Κόμης Σκουπιδοτενεκές), ο αυτοανακηρυχθείς «διαγαλαξιακός πολεμιστής».

5.034

Η πλειοψηφία του Μπόρις Τζόνσον σε αριθμό ψήφων στην εκλογική του περιφέρεια, το μικρότερο σκορ για απερχόμενο πρωθυπουργό από το 1924. Σε περίπτωση ήττας, θα είναι ο πρώτος πρωθυπουργός που θα χάσει σε βουλευτικές εκλογές.

Ανω των 40.000

Ο αριθμός των εκλογικών τμημάτων σε ολόκληρη την επικράτεια.

326

Ο «μαγικός αριθμός» για την απόλυτη πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο, αλλά στην θεωρία. Στην πράξη, ο αριθμός αυτός είναι λίγο μικρότερος: τουλάχιστον τέσσερις βουλευτές ορίζονται στον ρόλο του «speaker», του προέδρου και των αντιπροέδρων, και δεν λαμβάνουν ποτέ μέρος στις ψηφοφορίες. Παράλληλα, κανείς από τους βουλευτές του Sinn Fein της Βόρειας Ιρλανδίας δεν καταλαμβάνει την έδρα του, διότι δεν αναγνωρίζουν την εξουσία του βρετανικού κοινοβουλίου επί της Βόρειας Ιρλανδίας.

317

Ο αριθμός των εδρών που κέρδισαν οι Συντηρητικοί το 2017. Στην προηγούμενη κοινοβουλευτική περίοδο, οι Τόρις αναγκάσθηκαν να συμπήξουν συμμαχία με το μικρό βορειο-ιρλανδικό ενωτικό DUP και τους 10 βουλευτές του.

Ο ευρωφοβικός Νάιτζελ Φάρατζ αποφάσισε να μην κατεβάσει υποψήφιους του Κόμματος Brexit σε καμία από τις εκλογικές περιφέρειες που κρατούν οι Τόρις, ώστε ο αριθμός των υποστηρικτών του Brexit να είναι ο μεγαλύτερος δυνατός.

59

Ο αριθμός των εδρών που διεκδικεί η «Ενωση για την Παραμονή» στην Ευρωπαϊκή Ενωση, μία διακομματική συμμαχία με στόχο την μεγιστοποίηση του αριθμού των βουλευτών που τάσσονται υπέρ της διεξαγωγής δεύτερου δημοψηφίσματος. Σύμφωνα με την συμμαχία ανάμεσα σε Φιλελεύθερους Δημοκράτες, τους Πράσινους και του ουαλούς εθνικιστές του Plaid Cymru, υποψήφιοι κάθε μίας από τις πολιτικές αυτές παρατάξεις απέσυραν την υποψηφιότητά τους για να αυξήσουν τις πιθανότητες άλλου υποψηφίου που υποστηρίζει την παραμονή στην ΕΕ.

Το Εργατικό Κόμμα και τον Εθνικό Κόμμα της Σκωτίας επέλεξαν να μην συμμετάσχουν στην συμφωνία.

10

Ο αριθμός των υποψηφίων ηλικίας κάτω των 20 ετών που κατεβαίνουν σε αυτές τις εκλογές. Το ηλικιακό όριο είναι τα 18 χρόνια.