«Χρειάζεται διαρκής προσοχή και προφύλαξη, ειδικά σε προϊόντα που δεν μαγειρεύονται» - Free Sunday
«Χρειάζεται διαρκής προσοχή και προφύλαξη, ειδικά σε προϊόντα που δεν μαγειρεύονται»

«Χρειάζεται διαρκής προσοχή και προφύλαξη, ειδικά σε προϊόντα που δεν μαγειρεύονται»

Καθησυχαστικός ως προς τις δυσκολίες που έφεραν στη φετινή παραγωγή σιτηρών η ξηρασία και οπωροκηπευτικών οι χαλαζοπτώσεις εμφανίζεται ο ομότιμος καθηγητής Μοριακής Γενετικής της Γεωπονικής του ΑΠΘ και υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης την περίοδο 2012-2013, Αθανάσιος Τσαυτάρης.

Είναι μεγάλο πλεονέκτημα που η χώρα μας έχει πολλά και ποικίλα παραγωγικά συστήματα που διασφαλίζουν τη βιωσιμότητα πολλών παραγωγικών μορφών παρά τη ζημιά που μπορούν να υποστούν ένα-δυο, επισημαίνει ο κ. Τσαυτάρης, ο οποίος, σε ό,τι αφορά τα μέτρα προστασίας από τον κορονοϊό, τονίζει την ανάγκη διαρκούς προσοχής και προφύλαξης, ειδικά σε προϊόντα που δεν μαγειρεύονται.

Κύριε Τσαυτάρη, τελειώσαμε με τον ιό;

Όχι. Κάθε άλλο μάλιστα. Απλά περνάμε από μια περίοδο κρύα και υγρή, λιγότερο φωτεινή, στην επόμενη, θερινή, πιο ζεστή και φωτεινή και με λιγότερη υγρασία. Μπαίνουμε σίγουρα σε μια νέα φάση, σίγουρα μειωμένης επικινδυνότητας –ένεκα των υψηλότερων θερμοκρασιών–, μειωμένης υγρασίας, υπερβολικά υπεριώδους φωτός κ.λπ., που περιορίζουν τον ιό στην ατμόσφαιρα και τη μετάδοσή του. Όμως δεν τον εξαφανίζουν. Είτε μέσω άμεσης επαφής είτε μέσω έμμεσης επαφής, μέσω προϊόντων, ή ακόμη και σε περιορισμένους ατμοσφαιρικούς χώρους διά της αναπνοής, ο ιός καιροφυλακτεί και όλο και θα μαζευτούν τα περίπου 1.000 μόρια που απαιτούνται για μια επικίνδυνη μόλυνσή μας.

Πάντως, η γενική εντύπωση είναι ότι η Ελλάδα πέρασε με επιτυχία την πρώτη περίοδο…

Ναι. Έτσι είναι, και μάλιστα αποτέλεσε πρότυπο για πολλές άλλες χώρες. Όσες μάλιστα ακολούθησαν διάφορους, αλαζονικούς θα έλεγα, δρόμους, βλέπετε τι τραβάνε σήμερα. Η χώρα έδειξε εξαιρετική συσπείρωση στην αντιμετώπιση της κρίσης και υποδειγματική, όπως είπατε κι εσείς, πειθαρχία στην τήρηση των οδηγιών των επιστημόνων. Έγιναν εξαιρετικά γρήγορες κινήσεις και πάρθηκαν πρωτόγνωρες πρωτοβουλίες. Σημειώνω τον διαχωρισμό της επιστημονικής ομάδας, που συμβουλεύει, και της κυβερνητικής ομάδας, που δεν περιορίστηκε στον διαχειριστικό της ρόλο στην αντιμετώπιση του προβλήματος, αλλά να κατηύθυνε ορθολογικά, με έμπνευση και πειθώ τον κόσμο. Τονίζω επίσης την ταχύτητα και ευελιξία των κινήσεων μπροστά στην ανάγκη γρήγορων αλλαγών και αποφάσεων. Χώρες σχετικά μικρές, σαν τη δική μας, τη Σλοβενία, τη Ν. Κορέα, έχουν τεράστιο πλεονέκτημα συγκριτικά με αργόσυρτους γίγαντες, όπως η Βραζιλία, η Ρωσία, η Τουρκία, οι ΗΠΑ κ.ά.

Το τελευταίο που τονίζετε θα μας είναι πολύτιμη εμπειρία για το μέλλον;

Φυσικά. Οι κοινωνίες θα αντιμετωπίσουν και στο μέλλον παρόμοιες μεγάλες προκλήσεις πέραν των επιδημιών: πλημμύρες, ξηρασίες κ.ά. ένεκα των διαφαινόμενων κλιματικών αλλαγών, διατροφική επάρκεια ένεκα και της δημογραφικής έκρηξης, πιθανούς πυρηνικούς ολέθρους κ.ά., όπου θα απαιτηθούν γρήγορες αποφάσεις και συλλογικές πειθαρχημένες προσπάθειες για να αντιμετωπιστούν. Μάλιστα αυτό το «μαζί» στην αντιμετώπιση των δυσκολιών, που προείπα, είναι απαραίτητο και στις ήρεμες και κανονικές συνθήκες. Ζώντας στην εποχή της πληροφορίας, της γνώσης, της τεχνογνωσίας και της καινοτομίας, το «μαζί» των συνεργειών και γι’ αυτά αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την πρόοδο.

Ύστερα από έντεκα εβδομάδες, έχουμε ξανά τη δυνατότητα να τρώμε έξω. Να νιώθουμε ασφαλείς με τα τρόφιμα; Έχετε εμπιστοσύνη στη διατροφική αλυσίδα;

Είναι κατανοητό ότι ο κόσμος θέλει, λαχταράει, θα έλεγα, να βγει έξω, να βρεθεί ξανά με τους φίλους του και να συνφάγει ίσως. Όπως τόνισα πιο πάνω, πρέπει να προσέχει τυχόν μετάδοση του ιού μέσω επαφών. Αυτός ο κίνδυνος δεν μηδενίστηκε, όπως προανέφερα. Ως προς τα προϊόντα, μπορεί να μεταφέρουν τον ιό, αν λίγο πριν τα έχουν χειριστεί ανθρώπινα χέρια φορέων χωρίς τη λήψη προφυλακτικών μέτρων. Χρειάζεται, επομένως, διαρκής προσοχή και προφύλαξη, ειδικά σε προϊόντα που δεν μαγειρεύονται. Ως προς τη διατροφική αλυσίδα, που αναφέρατε, η χώρα μας έχει εξαιρετικά προϊόντα. Δεν είναι παράξενο που όλος ο κόσμος μιλά για τη μεσογειακή διατροφή.

Έχουμε καλή παραγωγική χρονιά φέτος; Θα έχουμε ελλείψεις που ίσως οδηγήσουν σε αυξημένες τιμές; Υπάρχει περίπτωση να ανέβουν οι τιμές επειδή οι παραγωγοί προτιμούν τις εξαγωγές σε χώρες όπου τα προϊόντα μας έχουν ζήτηση;

Η χρονιά ήταν γενικά καλή, αν εξαιρέσει κανείς την περίπου δεκαπενθήμερη ξηρασία, που επηρέασε τα σιτηρά, γιατί τα πέτυχε πάνω στην ωρίμανση, πάνω στο στάδιο του «γάλακτος», όπως λένε οι γεωργοί. Και, εννοείται, τις τελευταίες χαλαζοπτώσεις, που θα ζημιώσουν κυρίως φρούτα και λαχανικά. Παρ’ όλα αυτά, είμαι αισιόδοξος ότι θα υπάρχει επάρκεια και δεν θα πεινάσουμε. Είναι μεγάλο πλεονέκτημα που η χώρα μας έχει πολλά και ποικίλα παραγωγικά συστήματα που διασφαλίζουν τη βιωσιμότητα πολλών παραγωγικών μορφών παρά τη ζημιά που μπορούν να υποστούν ένα-δυο.

Το «πρασίνισμα» που επιβάλλει η Ε.Ε. κάνει τα προϊόντα πιο ακριβά;

Όχι πάντα και όχι όλα. Παρ’ όλα αυτά, στον βαθμό που γίνεται για να προστατευτεί το περιβάλλον, να γίνει σωστή και αειφόρα διαχείριση των πόρων και να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα της παραγωγής και για τις γενεές που έρχονται, έχουμε χρέος να το κάνουμε. Το χρωστάμε στα παιδιά μας.

Κάνοντας χρήση της επιστημονικής σας ιδιότητας στο παρελθόν, όπως τώρα, αλλά και της πολιτικής σας ιδιότητας, ως πρώην υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, μπορείτε να προσδιορίσετε πώς γίνεται ο συνδυασμός επιστήμης και πολιτικής;

Σε πολλά, ποικίλα και σημαντικά! Θα χρειαστεί μια ολόκληρη συνέντευξη αν αρχίσουμε να μιλάμε για τους φοιτητές μου, προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς, τους ερευνητές του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ) που θεσμοθέτησα, το ξαναζωντάνεμα των Ινστιτούτων Γεωργικών Ερευνών στο υπουργείο μαζί με τους περίπου 200 ερευνητές με Διδακτορικό που βρήκαν δουλειά εκεί, τα ερευνητικά μου προγράμματα, το στήσιμο τώρα της Μεταπτυχιακής Σχολής στο Κολέγιο Περρωτής της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής κ.ά. Για όλα νιώθω περήφανος. Και αξίζει να το κάνουμε!