Επικίνδυνη αστάθεια με ευθύνη της κυβέρνησης

Ο πρωθυπουργός κ. Τσίπρας και οι συνεργάτες του ενισχύουν με τα λάθη και τις παραλείψεις τους την άποψη ότι με τον ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία ανεβαίνει εντυπωσιακά το κόστος διαχείρισης της κρίσης της ελληνικής οικονομίας, ενώ περιορίζονται ή και εξαφανίζονται τα οφέλη από τα δύσκολα μέτρα που εφαρμόζονται.

Μέσα σε διάστημα δέκα ημερών ο πρωθυπουργός κ. Τσίπρας και οι συνεργάτες του απέδειξαν, εάν χρειαζόταν πρόσθετη απόδειξη, ότι μπορούν να επιβάλουν με την κοινοβουλευτική πλειοψηφία που διαθέτουν σκληρά οικονομικά μέτρα χωρίς να βελτιώσουν την προοπτική της ελληνικής οικονομίας.

Το τρομοκρατικό χτύπημα εναντίον του πρώην πρωθυπουργού και πρώην αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας κ. Παπαδήμου έχει τεράστια συμβολική σημασία. Στέλνει το μήνυμα ότι στην Ελλάδα λειτουργούν με σχετική άνεση τρομοκρατικές οργανώσεις που είναι αποφασισμένες να εμποδίσουν την αναγκαία προσαρμογή της οικονομίας στους κανόνες της Ευρωζώνης και στις ανάγκες διαχείρισης του υπέρογκου χρέους του ελληνικού Δημοσίου.

Την εβδομάδα που πέρασε πήρα μέρος σε τριήμερη αποστολή ευρωβουλευτών μελών της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Βερολίνο. Είχαμε την ευκαιρία να ανταλλάξουμε απόψεις με Γερμανούς πολιτικούς, επιχειρηματίες, τραπεζίτες, συνδικαλιστές, ασφαλιστές, επενδυτές στην ψηφιοποίηση της οικονομίας και με τον υπουργό Οικονομικών της Γερμανίας κ. Σόιμπλε.

Στην προσπάθειά μου να πείσω έναν από τους εκπροσώπους της γερμανικής εργοδοσίας ότι η ελληνική οικονομία προσφέρεται, παρά τα προβλήματά της, για την πραγματοποίηση επενδύσεων, μου έκανε εντύπωση η τεκμηρίωση της αρνητικής του τοποθέτησης. Μου είπε μεταξύ των άλλων ότι δεν μπορεί να εμπιστευτεί την οικονομία μιας χώρας την οποία έχει επισκεφθεί αρκετές φορές και κάθε φορά είναι υποχρεωμένος να κυκλοφορεί με αστυνομική συνοδεία. Στην αντίληψή του, μία χώρα που δεν είναι ασφαλής για τους υποψήφιους επενδυτές δύσκολα θα προσελκύσει τις επενδύσεις που έχει ανάγκη. Μου ανέφερε και άλλους λόγους για τους οποίους θεωρεί ότι η Ελλάδα δεν έχει το κατάλληλο οικονομικό και επιχειρηματικό κλίμα, το ζήτημα της ασφάλειας, όμως, όπως το έθεσε, με προβλημάτισε ιδιαίτερα.

Αυτή η κατηγορία των ξένων επιχειρηματικών στελεχών θα δει στην τρομοκρατική ενέργεια κατά του κ. Παπαδήμου την επιβεβαίωση των αρνητικών εκτιμήσεων για την κατάσταση και την προοπτική της ελληνικής οικονομίας.

Επιπλέον, το χτύπημα κατά του κ. Παπαδήμου μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την κρίση κορυφαίων εκπροσώπων της ΕΚΤ, λίγο πριν πάρει σημαντικές αποφάσεις για την ένταξη ή μη των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης που εφαρμόζεται σε μεγάλη κλίμακα και είναι βέβαιο ότι θα συνεχιστεί τουλάχιστον μέχρι τα τέλη του 2017. Ο πρόεδρος της ΕΚΤ κ. Ντράγκι έχει ενοχληθεί από την κακομεταχείριση που υφίσταται κατά περιόδους ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Στουρνάρας από την κυβέρνηση Τσίπρα, γιατί θεωρεί ότι αποτελεί έμπρακτη αμφισβήτηση της ανεξαρτησίας του κεντρικού τραπεζίτη της χώρας. Είναι βέβαιο ότι θα τον προβληματίσει η ενέργεια κατά του κ. Παπαδήμου, με τον οποίο γνωρίζεται από την εποχή που ήταν μεταπτυχιακοί φοιτητές στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης, στις αρχές της δεκαετίας του ’70, και εκτιμά ιδιαίτερα λόγω της πολύ καλής δουλειάς που έκανε ως υποδιοικητής της ΕΚΤ.

Η δραστηριοποίηση τρομοκρατικών οργανώσεων στην Ελλάδα λειτουργεί αποσταθεροποιητικά στην οικονομία. Η κυβέρνηση Τσίπρα έχει υποχρέωση να αντιδράσει αποτελεσματικά και να πείσει ότι η κατανόηση που έχουν δείξει κατά περιόδους ορισμένα στελέχη της στους «συντρόφους που πήραν τον λάθος δρόμο» δεν επηρεάζει αρνητικά την αποφασιστικότητα και την αποτελεσματικότητά της σε ό,τι αφορά την εξουδετέρωση της τρομοκρατίας.

Η δημιουργία κλίματος αστάθειας μπορεί να διευκολυνθεί και από την πλήρη διαπραγματευτική αποτυχία της κυβέρνησης. Ο πρωθυπουργός κ. Τσίπρας και οι συνεργάτες του έχουν αποκτήσει την κακή συνήθεια να παρουσιάζουν στην ελληνική κοινή γνώμη την κυβερνητική πολιτική εντελώς διαφορετική απ’ ό,τι πραγματικά είναι. Συντηρείται έτσι μια κρίση αξιοπιστίας η οποία μπορεί να προκαλέσει πρόσθετες δυσλειτουργίες στην οικονομία και στο ίδιο το πολιτικό σύστημα.

Κατά την άποψή μου, η κυβερνητική ηγεσία ξεπέρασε αυτή τη φορά κάθε όριο. Πρόβαλε κόκκινες γραμμές οι οποίες αποδείχθηκαν ανύπαρκτες. Υιοθέτησε μέτρα τα οποία συνήθιζε να καταγγέλλει με δριμύτητα. Προπαγάνδισε την ανύπαρκτη, όπως αποδείχθηκε, επιτάχυνση των αποφάσεων και των μέτρων για την αναδιάρθρωση του χρέους του ελληνικού Δημοσίου. Συνέδεσε την εφαρμογή των νέων μέτρων, ύψους 5 δισ. ευρώ, με την επιτάχυνση της αναδιάρθρωσης του χρέους του ελληνικού Δημοσίου για να εισπράξει τη σχετική άρνηση των Ευρωπαίων εταίρων στην τελευταία συνεδρίαση του Eurogroup. Εμφάνισε τον υπουργό Οικονομικών της Γερμανίας κ. Σόιμπλε εντελώς απομονωμένο στο Eurogroup, ακόμη και στο εσωτερικό της Γερμανίας, ενώ, όπως διαπίστωσα και κατά τη διάρκεια των επαφών που είχαμε μαζί του οι ευρωβουλευτές στο Βερολίνο, είναι εντυπωσιακά ενισχυμένη η θέση του, τόσο στη Γερμανία όσο και στο Eurogroup. Στη Γερμανία οι ψηφοφόροι ετοιμάζονται να δώσουν νέα τετραετία στην κυβέρνηση Μέρκελ, αξιολογώντας ιδιαίτερα θετικά τις επιδόσεις της γερμανικής οικονομίας, ενώ στο Eurogroup η στροφή της Γαλλίας, μετά την εκλογή Μακρόν, υπέρ της αποτελεσματικής δημοσιονομικής διαχείρισης, της προώθησης των διαρθρωτικών αλλαγών και της στενότερης οικονομικής συνεργασίας με τη Γερμανία, αναδεικνύει τον ρόλο του κ. Σόιμπλε.

Η τεράστια απόσταση της κυβερνητικής επικοινωνίας και προπαγάνδας και του περιεχομένου της οικονομικής πολιτικής της κυβέρνησης συμβάλλει στις λεγόμενες θυσίες χωρίς ελπίδα, εφόσον λειτουργεί αποσταθεροποιητικά για την οικονομία και υπονομεύει την προοπτική της.

Ακόμη και στο ζήτημα της υπαρκτής κόντρας ΔΝΤ-Βερολίνου για τη διαχείριση και τη βιωσιμότητα του χρέους του ελληνικού Δημοσίου τα ανώτατα στελέχη της κυβέρνησης Τσίπρα δεν αποδίδουν με τις δηλώσεις τους την πραγματικότητα. Το ΔΝΤ επιμένει ότι η ελληνική οικονομία δεν πρόκειται να αναπτυχθεί ικανοποιητικά στη διάρκεια των επόμενων δεκαετιών. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών του ΔΝΤ, θα χρειαστούμε καμιά εικοσιπενταριά χρόνια για να επανέλθει το ΑΕΠ στα προ κρίσης επίπεδα, κατά συνέπεια δεν πρόκειται να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα του χρέους του ελληνικού Δημοσίου. Ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας δεν δέχεται τις εκτιμήσεις του ΔΝΤ, γιατί κάτι τέτοιο θα σήμαινε ότι η ελληνική οικονομία είναι περίπου καταδικασμένη και πως η Ευρωζώνη δεν μπορεί να κάνει τίποτα για να βελτιώσει την κατάσταση και την προοπτική της. Στην αποτυχημένη, όπως αποδεικνύεται, προσπάθειά της να παίξει με τις αντιθέσεις του ΔΝΤ και του Βερολίνου, η κυβέρνηση Τσίπρα έφτασε στο σημείο να υιοθετήσει τις εκτιμήσεις του ΔΝΤ για την προοπτική της ελληνικής οικονομίας, οι οποίες είναι περίπου καταδικαστικές και λειτουργούν αποτρεπτικά για υποψήφιους επενδυτές και αποσταθεροποιητικά για την ίδια την οικονομία.

Με τον τρόπο που διαχειρίζεται η κυβέρνηση Τσίπρα τα ζητήματα της οικονομίας, οδηγεί σημαντικό τμήμα του ελληνικού λαού στο οικονομικό και κοινωνικό περιθώριο και απογοητεύει ολοένα περισσότερους ψηφοφόρους που εμπιστεύτηκαν τον ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές του Σεπτεμβρίου 2015.

Μπορεί η κοινοβουλευτική πλειοψηφία της κυβέρνησης να δείχνει εντυπωσιακή συνοχή, αλλά η κοινωνική και πολιτική της βάση βρίσκεται σε φάση συνεχούς συρρίκνωσης. Το ερώτημα, λοιπόν, είναι τι μπορεί να προσφέρει στη σταθεροποίηση και στη συνέχεια στη δυναμική ανάπτυξη της οικονομίας μια κυβέρνηση που ανεβάζει συνεχώς τον λογαριασμό της οικονομικής κρίσης, πέφτει έξω σε βασικές εκτιμήσεις για τον συσχετισμό των δυνάμεων στην Ευρωζώνη και τη διαχείριση του χρέους, δεν μπορεί να αποτρέψει τις αποσταθεροποιητικές παρεμβάσεις της εγχώριας τρομοκρατίας και βλέπει τα λαϊκά της ερείσματα να περιορίζονται συνεχώς.