Η Μπιγιονσέ αναθεωρεί το παραμύθι

Μπορεί μια mainstream εμπορική τραγουδίστρια να είναι συναρπαστική και επιδραστική τόσο, που να τη χαρακτηρίσουν την πιο σημαντική παρουσία στην ποπ μουσική τον 21o αιώνα; Η Beyoncé το προσπαθεί.

Γνωστή και ως Queen Bey, είναι η απόλυτη Αμερικανίδα σταρ, τραγουδίστρια, στιχουργός, ηθοποιός και επιχειρηματίας. Πριν από λίγες μέρες κυκλοφόρησε ένα ακόμη άλμπουμ. Σε μια κανονική ιστορία εμπορικής επιτυχίας αυτό θα ήταν αρκετό. Όμως για την Beyoncé, που κάποτε δήλωσε ότι πλέον δεν την ενδιαφέρει να είναι απλώς τραγουδίστρια αλλά θέλει να είναι εμβληματική, δεν αρκεί για να περιγράψει τα βήματά της, που ξεφεύγουν από την παραγωγή μουσικής και κάνουν την ίδια ένα εμβληματικό πολιτισμικό προϊόν.

Παντρεμένη με τον καλλιτέχνη και μουσικό παραγωγό Jay Z, αποτελούν ένα από τα πιο δυναμικά αλλά και πλούσια ζευγάρια της μουσικής βιομηχανίας. Ζουν μια ζωή στην οποία συνεργάζονται στενά αλλά φροντίζουν να δίνουν μικρές αφορμές για να τους συζητάμε και για τα προσωπικά τους. Εικόνες της μικρής κόρης τους Blue Ivy Carter βλέπουν το φως της δημοσιότητας, ενώ εμφανίζεται και στα βιντεοκλίπ των γονιών της. Τον τελευταίο καιρό οι φήμες τούς θέλουν να έχουν προβλήματα λόγω της απιστίας του Jay Z. Πριν από μήνες είχαμε παρακολουθήσει και έναν οικογενειακό καυγά μέσα από την κάμερα ασανσέρ πολυτελούς ξενοδοχείου, κατά τη διάρκεια του οποίου η αδελφή της Beyoncé, επίσης τραγουδίστρια, επιτέθηκε στον γαμπρό της. Το περιεχόμενο του καυγά δεν έγινε ποτέ γνωστό αλλά φούντωσε ακόμα περισσότερο τις φήμες περί χωρισμού. Και η τελευταία δουλειά της Bey, με τίτλο «Lemonade», έκανε τόση εντύπωση, που αρκετοί αναρωτήθηκαν αν πρόκειται πραγματικά για μία ακόμη κυκλοφορία της και όχι για μια περίτεχνη αναγγελία διαζυγίου.

Τυπικά το «Lemonade» είναι το έκτο άλμπουμ της Beyoncé με 12 κομμάτια, ένα πρότζεκτ που συνοδεύεται από μια ταινία διάρκειας μίας ώρας, η οποία έκανε πρεμιέρα στο αμερικανικό δίκτυο HBO. Το άλμπουμ είναι διαθέσιμο μόνο στην υπηρεσία streaming Tidal ή για αγορά μέσω του iTunes. Κατά πάσα πιθανότητα θα ανέβει και στα Apple Μουσική και Spotify σύντομα. Η κυκλοφορία του έγινε χωρίς καθόλου μάρκετινγκ. Δύο μέρες πριν, κυκλοφόρησε ένα κλιπ-γρίφος του ενός λεπτού που άφησε τους θαυμαστές να αναρωτιούνται περί τίνος πρόκειται. Γράφτηκε μάλιστα ότι «το “Lemonade” διαταράσσει τον κύκλο των άλμπουμ», αλλά αυτό δεν συνέβη πρώτη φορά. Το ίδιο έκανε η Beyoncé το 2013, όταν κυκλοφόρησε το προηγούμενο άλμπουμ της με 14 τραγούδια, το καθένα με το δικό του βίντεο, χωρίς καμία προειδοποίηση. Όπως πιθανόν έχετε ακούσει, το «Lemonade» είναι βαθιά αυτοβιογραφικό, το πρώτο μισό μιλά για την προδοσία, στο τραγούδι «Don’t Hurt Yourself» η τραγουδίστρια πετάει τη βέρα της στην κάμερα και μιλά για «τελευταία προειδοποίηση». Ευθέως τραγουδά «αν ξανακάνεις αυτές τις μαλ…, θα χάσεις τη γυναίκα σου». Σε ένα άλλο κομμάτι σπάει ένα αυτοκίνητο με ένα ρόπαλο του μπέιζμπολ από ζήλια. Τα φώτα της δημοσιότητας στρέφονται ξανά επάνω της.

Δεν είναι η πρώτη φορά που η Beyoncé, η οποία έχει κατηγορηθεί ότι απαρνείται την κληρονομιά της, ότι είναι εξαρτημένη από τις παγίδες της φήμης της, τα πλούτη και τη δημοσιότητα, ότι εκθέτει την προσωπική της ζωή, το καταφέρνει. Η κυκλοφορία του single «Formation» συνοδεύτηκε από ένα πολυσυζητημένο βιντεοκλίπ (γυρισμένο στη Νέα Ορλεάνη) με ισχυρό πολιτικό μήνυμα: από την εικόνα της τραγουδίστριας πάνω σε ένα περιπολικό που βουλιάζει μέχρι το graffiti με τη φράση «Stop shooting us» και συνεχείς αναφορές στις μαύρες ρίζες της –κατάγεται από τη Λουιζιάνα–, το τραγούδι προκάλεσε συζητήσεις στην Αμερική για το κοινωνικοπολιτικό του μήνυμα. Όμως πουθενά δεν θυσίασε την εικόνα της ως σούπερ σταρ. Ούτε και στην guest εμφάνιση στο ημίχρονο του τελικού του αμερικανικού Super Bowl. Ένας φόρος τιμής στον MichaelJackson, όταν τραγούδησε στο Super Bowl το 1993, τα μηνύματα για τη σημασία τού να είσαι μαύρος στη σύγχρονη Αμερική δεν έλειψαν. Οι χορεύτριες με κοστούμια που θύμιζαν Μαύρους Πάνθηρες σχημάτισαν το «X», με σαφή αναφορά στον Malcolm X. Και, για να μην ξεχνιόμαστε, όλα αυτά τα ακολούθησε η αναγγελία της παγκόσμιας περιοδείας «The Formation World Tour» με σαράντα συναυλίες. Μια 35χρονη γυναίκα που επιλέγει να κάνει ένα πολιτικό statement σε κάθε της τελευταία εμφάνιση. Όμως δεν ήταν πάντα έτσι.

Η Beyoncé Giselle Knowles γεννήθηκε στο Χιούστον του Τέξας στις 4 Σεπτεμβρίου 1981. Η μητέρα της, Τίνα, εργαζόταν ως κομμώτρια και αργότερα έγινε ιδιοκτήτρια κέντρου ομορφιάς, ενώ ο πατέρας της δούλευε στις πωλήσεις της Xerox, δουλειά που εγκατέλειψε για να μανατζάρει την ταλαντούχα κόρη του, κάτι που εγκατέλειψε όταν πήρε διαζύγιο. Η Beyoncé άρχισε να τραγουδάει και να χορεύει συμμετέχοντας σε τοπικά σόου για ταλέντα σε μικρή ηλικία και παρακολούθησε ένα μουσικό σχολείο, το Parker Elementary School, κυνηγώντας την επιτυχία.

Σε νεαρή ηλικία βρέθηκε να συμμετέχει με τις Kelly Rowland,LaTavia Roberson και LeToya Luckett στο γκρουπ Girl’s Tyme, από το οποίο προέκυψε το γκρουπ Destiny’s Child, όπου η Beyoncé ξεχώρισε. Το άλμπουμ που την καθιέρωσε ως σόλο καλλιτέχνιδα ήταν το «Dangerously in Love», που κυκλοφόρησε το 2003, για το οποίο κέρδισε 5 βραβεία Grammy. Από το συγκεκριμένο άλμπουμ, τραγούδια όπως το «Crazy in Love», σε συνεργασία με τον Jay Z, και το «Baby Boy» έφτασαν στην κορυφή των Billboard Hot 100. Η Beyoncé συνέχισε να δουλεύει σόλο μέχρι τη διάλυση των Destiny’s Child, το 2005, οπότε κυκλοφόρησε το δεύτερο άλμπουμ της, «B΄Day». Παράλληλα εμφανίστηκε στο σινεμά, στην ταινία «Dreamgirls» το 2006, ενώ είχε πρωταγωνιστικό ρόλο στις ταινίες «Τhe Pink Panther» την ίδια χρονιά και «Obsessed» το 2009. Έναν χρόνο πριν, είχε παντρευτεί σε ιδιωτική τελετή τον Jay Z, που συνεργάστηκε μαζί της για το τρίτο της άλμπουμ «I Am… Sasha Fierce».

Η ανακοίνωση της εγκυμοσύνης της το 2010 έγινε επί σκηνής – τη χαρά του ζευγαριού είχε σκοτεινιάσει μια αποβολή την προηγούμενη χρονιά. Ακολούθησε το τέταρτο άλμπουμ της, με τίτλο «4», ενώ το 2013 ήρθε το «Beyoncé» που έλαβε πολύ καλές κριτικές τόσο για τη μουσική του αξία όσο και για το φεμινιστικό του υπόβαθρο. Για την Beyoncé αποτέλεσε σταθμό, μια δουλειά με την οποία έπαψε να είναι απλώς μια πολύ καλή performer και έγινε φορέας ενός βαθύτερου πολιτισμικού και κοινωνικού μηνύματος. Επιχειρηματίας που διαχειρίζεται μαεστρικά το brandτης, σχεδιάστρια ρούχων, ακτιβίστρια που έχει ιδρύσει ΜΚΟ για την προστασία των αδύναμων και μαζί με τον άντρα της στηρίζουν ανοιχτά πολιτικούς σκοπούς. Στάθηκε στο πλευρό του Ομπάμα στα χρόνια του Λευκού Οίκου, ενώ ό,τι κάνει τώρα μοιάζει κομμένο και ραμμένο στα μέτρα του κινήματος για τα δικαιώματα των μαύρων #BlackLivesMatter.

Μία υπερεπιτυχημένη όμορφη γυναίκα που δεν διστάζει να μιλήσει για τον φεμινισμό στις συνεντεύξεις της. Και όλα αυτά χωρίς να πέσει από την κορυφή. Πρέπει να παραδεχτούμε ότι η Beyoncé δεν είναι απλώς μια τραγουδίστρια.