Ένα Ενωμένο Βασίλειο: Η αληθινή ιστορία πίσω από την ταινία

Το Ένα Ενωμένο Βασίλειο είναι μια ιστορία αγάπης που σημάδεψε την ιστορία της Αφρικής. H σκηνοθέτιδα Amma Asante (Belle) μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη τη συναρπαστική βιογραφική ιστορία του Seretse Khama (David Oyelomo), ανώτατου φυλάρχου της Μποτσουάνα, που προκάλεσε διεθνείς αντιδράσεις και κατακραυγή όταν παντρεύτηκε τη Βρετανίδα Ruth Williams (Rosamund Pike), ενώ στην πορεία της πολιτικής του καριέρας οδήγησε το έθνος του στην ανεξαρτησία και έγινε ο πρώτος πρόεδρος της χώρας. Οι λαμπεροί πρωταγωνιστές ζωντανεύουν επάξια μια από τις πιο απαγορευμένες ιστορίες αγάπης του 20^ού αιώνα, ενώ η σκηνοθεσία της Asante αφηγείται μια σαρωτική αλλά και συγκινητική ιστορία για τη δύναμη της αγάπης.

Μετά το πορτρέτο του Martin Luther King Jr. στο Selma, ο Oyelowo δίνει μια ακόμα καθηλωτική ερμηνεία για έναν αληθινό ήρωα που δεν κατέφυγε στη βία για να αλλάξει τον κόσμο. Στο πλάι του, η Pike μαγνητίζει ενσαρκώνοντας μια γυναίκα που η γενναιοψυχία της έγραψε ιστορία. Με φόντο τις ηλιόλουστες πεδιάδες της Μποτσουάνα, η Asante αναδεικνύει μία τρικυμιώδη στιγμή της αφρικανικής ιστορίας, που οδήγησε σε ένα επικό φινάλε.

Σύνοψη:

1947: Ο Seretse Khama, βασιλιάς της Μποτσουάνα, συναντά την Αγγλίδα Ruth Williams και η έλξη μεταξύ τους είναι μοιραία. Εκείνη μαγεύτηκε από το όραμα του για έναν καλύτερο κόσμο, εκείνος από τη θέληση της να εμπλακεί μ’ αυτό. Ήταν ιδανικοί ο ένας για τον άλλο, η σχέση τους όμως προκάλεσε έντονες αντιδράσεις, οικογενειακές, αλλά και πολιτικές. Η κυβέρνηση της Νοτίου Αφρικής, που είχε μόλις εφαρμόσει την πολιτική του απαρτχάιντ, θεώρησε ανεπίτρεπτο η γειτονική χώρα να κυβερνάται από ένα ζεύγος μεταξύ εκπροσώπων διαφορετικών φυλών. Απείλησε τους Βρετανούς ότι αν δεν εμποδίσουν τον γάμο θα τους απαγορευτεί η πρόσβαση στο ουράνιο και τον χρυσό της Νοτίου Αφρικής, ρισκάροντας μια εισβολή στην Μποτσουάνα. Παρά τις τεράστιες πιέσεις, ο Seretse και η Ruth δεν αμφιταλαντεύτηκαν, αλλά αγωνίστηκαν για την αγάπη τους. Έτσι, άλλαξαν το έθνος τους και ενέπνευσαν ολόκληρο τον πλανήτη.

Ο πρώτος σπόρος

Η ιδέα για την ταινία προέκυψε το 2010, όταν ο ηθοποιός David Oyelowo δούλευε στην ταινία 96 Minutes. «Θυμάμαι τον παραγωγό να με πλησιάζει στο γύρισμα με το βιβλίο Colour Bar της Susan Williams, που διηγούνταν την απίστευτη ιστορία του Seretse Khama και της Ruth Williams», λέει ο Oyelowo. «Η εικόνα του Seretse και της Ruth στο εξώφυλλο με συνεπήρε, γιατί ήταν λαμπεροί και ευτυχισμένοι. Δεν ήξερα τίποτα για αυτούς. Δεν είχα ιδέα ότι ήταν Αφρικανός πρίγκιπας. Αλλά διάβασα το βιβλίο και μέθυσα με τη δύναμη που είχε η αγάπη τους πάνω στο πολιτικό κατεστημένο. Η αγάπη τους είχε τόσο μεγάλη ισχύ. Δεν είναι ότι η Ruth είχε μεγαλώσει σε πολιτικοποιημένη οικογένεια και είχε κάποια άποψη για τον ρατσισμό. Οπότε μου ήταν ξεκάθαρο ότι η αγάπη τους ήταν αγνή και κρυστάλλινη. Μπόρεσαν να ξεπεράσουν την προκατάληψη που αντιμετώπισαν μετά τον γάμο τους».

«Όταν λοιπόν πρωτοδιάβασα την ιστορία, έπαθα εμμονή με το να γίνει ταινία. Είμαι περήφανος Αμερικάνος, αλλά και φανατικός εκσκαφέας των αφρικανικών ιστοριών που θα μπορούσαν να γίνουν ταινίες» επισημαίνει ο ηθοποιός.

Ο πρωταγωνιστής επιστράτευσε την γνωριμία του με την Amma Asante για να εξασφαλίσει ότι θα σκηνοθετούσε την ταινία. «Είχα συναντήσει την Amma Asante όταν έκανα μια τηλεοπτική σειρά πριν από 20 χρόνια. Ήταν από τις πρώτες μου δουλειές μετά τη δραματική σχολή. Της μίλησα για την ταινία και ευτυχώς ανταποκρίθηκε στο υλικό». Η σκηνοθέτης δούλεψε εντατικά με τον σεναριογράφο,  Guy Hibbert, βάζοντας τη δική της ματιά στα πολιτικά θέματα, την ιστορία αγάπης και τη φωνή των χαρακτήρων.

Τον ρόλο της Ruth Williams ανέλαβε η Rosamund Pike. Είχε ξανασυνεργαστεί με τον Oyelomo στο Jack Reacher. «Ο David μου έστειλε ένα βιβλίο με φωτογραφίες της Ruth και του Seretse μαζί με το σενάριο» θυμάται η ηθοποιός. «Σε μία φωτογραφία ήταν ο ένας δίπλα στον άλλον. Ήταν σαν κάποιος να γύρισε έναν διακόπτη μέσα μου. Ένιωσα δάκρυα να τρέχουν στο πρόσωπο μου. Έχουν κάτι πολύ συγκινητικό αυτοί οι δύο».

«Η ιστορία της Ruth και του Seretse επηρέασε πολύ τη Rosamund. Έγραψε ένα φοβερό email που έλεγε δεν ξέρω ποιοι είναι, αλλά με έχουν αγγίξει με έναν τρόπο που δεν μπορώ να εξηγήσω . Πείτε μου κι άλλα».

Η σκηνοθέτης

Ένας σημαντικός παράγοντας για να αποφασίσει η Asante να κάνει την ταινία ήταν τα μέρη που διαδραματιζόταν. «Είναι τοποθετημένη στην Αφρική και το Λονδίνο, τα δύο μέρη στον κόσμο που είναι τα πιο σημαντικά για μένα».

Η Asante μεγάλωσε στο Νότιο Λονδίνο και ήταν παιδί μεταναστών από την Γκάνα. Θεωρεί τον εαυτό της Μαύρη Βρετανίδα και έτσι έχει διπλή οπτική, μια επιπλέον ματιά, όπως λέει η ίδια.  «Κατάγομαι από γονείς που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν σε μια βρετανική αποικία και την είδαν να ανεξαρτητοποιείται. Από τεσσάρων χρονών πήγαινα στην Γκάνα για καλοκαιρινές διακοπές. Ξέρω τι σήμαινε η ανεξαρτησία για τους γονείς μου, οπότε έχει μεγάλη σημασία και για μένα. Αυτή ήταν η ευκαιρία να πω την ιστορία μιας αφρικανικής χώρας προς την ανεξαρτησία».

«Αλλά θεωρώ ότι η ιστορία είναι βρετανική όσο και αφρικανική. Ανήκει στη Βρετανία και στην Μποτσουάνα. Για μένα ήταν σημαντικό να μπω στο πετσί των χαρακτήρων. Αυτό περιλάμβανε τους Βρετανούς πολιτικούς των οποίων οι πράξεις μπορεί να φαίνονται ρατσιστικές, αλλά τα κίνητρα τους ήταν να προστατεύσουν εθνικά συμφέροντα».

«Έκανα την επιλογή να πω την ιστορία μέσα από τα μάτια του Seretse και της Ruth. Το μαύρο κοινό θα αναγνωρίσει την εμπειρία του να είσαι ο Άλλος. Αλλά όταν η Ruth φτάνει στην Μποτσουάνα, ανήκει στο περιθώριο και την αντιμετωπίζουν με καχυποψία. Οπότε έχουμε να κάνουμε με το ζήτημα του Άλλου, είτε είναι αυτή στην Αφρική είτε εκείνος στο Λονδίνο. Ήθελα να δείξω την απελπισμένη προσπάθεια της Ruth να γίνει αποδεκτή από τον λαό της Μποτσουάνα, δεν ήταν η λευκή σωτήρας, χρειαζόταν την υποστήριξη τους».

«Πιστεύω ότι έχουμε φτάσει στο σημείο που μπορούμε να πούμε αφρικανικές ιστορίες μέσα από τα μάτια Αφρικανών» επισημαίνει η Asante. «Σημαίνει ότι οι λαοί της Αφρικής μπορούν να είναι το επίκεντρο των ιστοριών τους. Η ιστορία της Ruth και του Seretse είναι μια ιστορία αγάπης, αλλά ήθελα να επιβεβαιώσω ότι δεν ήταν απλώς μια ιστορία για την αγάπη τους. Αυτό που με τράβηξε ήταν ό,τι προέκυψε από τον γάμο μεταξύ των εκπροσώπων διαφορετικών φυλών, οι πολιτικές προεκτάσεις και πόσο άντεξαν στις πιέσεις. Μου αρέσουν οι ιστορίες όσων μάχονται για αυτά που πιστεύουν».

Ο ηρωικός Seretse

«Είμαι πολύ ικανοποιημένος από αυτήν την ταινία» λέει ο David Oyelowo, που υποδύεται τον Seretse Khama στην ταινία. «Μεγάλωσα στη Μεγάλη Βρετανία βλέποντας ταινίες εποχής και τηλεοπτικές σειρές, όπως Jane Austen και Merchant Ivory και ποτέ δεν είδα τον εαυτό μου σε κάτι από αυτά. Τίποτα από την ιστορία μου δεν μου διδάχθηκε στο σχολείο».

Ο Oyelomo παραδέχεται ότι η ταινία ήταν ένα παθιασμένο όνειρο στο μυαλό του από τότε που του χάρισαν το βιβλίο της Susan William, Colour bar. «Έχω παντρευτεί μια λευκή υπέροχη γυναίκα (την Jessica Oyelomo, που μάλιστα υποδύεται τη Lady Canning στην ταινία, τη σύζυγο ενός διπλωμάτη). Γνωριστήκαμε όταν ήμασταν έφηβοι στη Μεγάλη Βρετανία και έχουμε αποκτήσει τέσσερα υπέροχα παιδιά».

«Αλλά για μένα, το να γίνει η ταινία δεν είχε να κάνει με έναν διαφυλετικό γάμο. Είχε να κάνει με τη δύναμη του έρωτα με κάποιον, ενώ όλος ο κόσμος γύρω σου έχει διαφορετική άποψη από εσένα. Είναι κάτι που γνωρίζω από τη δική μου ζωή, μέσα από υπαινιγμούς ή και υποδείξεις, γιατί κάποιοι άνθρωποι μπορεί να είχαν πρόβλημα με τη φύση του γάμου μου. Σε καμία περίπτωση στο βαθμό που υπέφεραν οι ήρωες της ιστορίας. Εκείνοι παντρεύτηκαν πριν από 70 χρόνια, σε μια διαφορετική ιστορική στιγμή. Βρίσκονταν στο επίκεντρο της δημοσιότητας, παρέμειναν ζωντανοί και μεγάλωσαν τέσσερα παιδιά. Αυτό ήταν μεγάλη πηγή έμπνευσης για την ταινία».

Όσο πιο πολλά πράγματα μάθαινε ο ηθοποιός για τον Seretse, τόσο πιο συναρπαστικός του φαινόταν, ένας πολύπλοκος χαρακτήρας. «Έπαιζε ράγκμπι στο πανεπιστήμιο, ήταν μποξέρ, όπως βλέπουμε στην αρχή της ταινίας και γενικά ήταν αθλητικός τύπος. Είχε τελειώσει σχολείο στη Νότιο Αφρική και σπούδασε νομική στη Βρετανία. Αλλά κανείς δεν φανταζόταν ότι θα γυρίσει με μια λευκή σύζυγο. Αυτό που του έδωσε τη δύναμη να παλέψει με τις προκαταλήψεις ήταν η αγάπη που είχε για εκείνη».

Η ιστορία του Seretse Khama δεν ήταν γνωστή στον David, όταν μάλιστα βρέθηκε στην Μποτσουάνα ανακάλυψε ότι πολλοί ντόπιοι δεν ήξεραν την ιστορία οι ίδιοι, παρ’ όλο που ο πρόεδρος της χώρας είναι ο γιος του Seretse.

Η ταινία χρειάστηκε έξι χρόνια για να ολοκληρωθεί. «Ήταν δύσκολο να βρούμε την ισορροπία ανάμεσα στο πολιτικό θέμα και την ιστορία αγάπης», επισημαίνει ο Oyelomo. «Ήταν μια πολύ έντονη εποχή πολιτικά. Όμως η αγάπη ανάμεσα σε δύο ανθρώπους τα ξεπέρασε όλα. Η ισορροπία ήταν δύσκολη. Θέλεις να έχεις την πολιτική πτυχή σωστά δοσμένη, αλλά η ιστορία αγάπης είναι πάνω από όλα. Οπότε η ανάπτυξη της ταινίας ήταν μακροχρόνια και πολύ κρίσιμη».

«Ανήκω κι εγώ στην βασιλική οικογένεια της Νιγηρίας, οπότε ξέρω την περηφάνια και το φορτίο που έρχεται από μια βασιλική οικογένεια. Αλλά δεν είχα δει κάτι τέτοιο σε ταινία. Είμαι περήφανος που υπάρχει αυτή η ταινία, που οι άνθρωποι μπορούν να τη δουν. Και ελπίζω να εμπνεύσει κι άλλους και να γίνουν κι άλλες τέτοιες ταινίες».

Η επίδραση της Ruth

Κάτι που έγινε σαφές στον Oyelomo ήταν η επίδραση της Ruth στη ζωή του Seretse. «Αντλούσε πολλή δύναμη από τη γυναίκα του. Έχει πλάκα, γιατί όσο έκανα έρευνα για το Ηνωμένο Βασίλειο, έπαιζα τον Martin Luther King στο Selma. Οι παράλληλες ιστορίες είχαν πολύ ενδιαφέρον, γιατί η Coretta Scott King ήταν πολύ επιδραστικός παράγοντας στην αλλαγή του Dr. King. Ήταν το φρούριο που χρειαζόταν εκείνος. Οπότε οι δύο ιστορίες αλληλοκαλύπτονται με έναν τρόπο».

Ο David ήταν ιδιαίτερα χαρούμενος που έπαιζε με την Rosamund Pike - εκείνη δέχτηκε να συμμετάσχει στην ταινία μόλις πήρε το σενάριο που της έστειλε ο ηθοποιός συνοδευόμενο από φωτογραφίες των Khamas.

«Μου αρέσει πολύ η Ruth Williams» τονίζει η Rosamund. «Ήταν ένα κορίτσι με θάρρος. Ήταν πολύ νέα όταν ξέσπασε ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος, οπότε ωρίμασε γρήγορα. Οδηγούσε ασθενοφόρα σε ένα αεροδρόμιο όπου προσγειώνονταν αεροπλάνα που είχαν δεχθεί πυρά και επέστρεφαν από την Ευρώπη. Έπρεπε να πηγαίνει μέχρι εκεί που προσγειώνονταν, χωρίς να ξέρει αν οι επιβάτες ήταν ζωντανοί. Οπότε από μικρή αντιμετώπισε θέματα ζωής και θανάτου».

Συνεχίζει η Pike: «μετά τον πόλεμο δεν ήθελε να ζήσει ως νοικοκυρά στα προάστια. Είχε μια καλή δουλειά ως υπάλληλος στη Lloyd's of London, δεν ήταν δακτυλογράφος, όπως την αποκαλούσε ο τύπος καμιά φορά. Μετά γνώρισε τον Seretse, τον ερωτεύτηκε χωρίς προκαταλήψεις. Μαζί του, είδε την ευκαιρία για μια διαφορετική ζωή. Αλλά δεν νομίζω ότι είχε προβλέψει τις συνέπειες. Για εκείνη, ο έρωτας προηγούνταν και ακολουθούσε η πολιτική».

Η Rosamund παραδέχεται ότι η ιστορία της Ruth την άγγιξε. «Ήταν ο τρόπος που είπε ναι στη ζωή και αγάπησε χωρίς να κρίνει. Το σενάριο έχει να κάνει με την αγάπη, την καταπληκτική ψυχική δύναμη και το σθένος που μπορεί να σου δώσει. Εκείνη και ο Seretse ερωτεύτηκαν με έναν ειλικρινή και αφοσιωμένο τρόπο. Δεν ήταν πολιτικοποιημένη, δεν την ενδιέφερε να τραβήξει την προσοχή. Αλλά μέσα από την πίεση του να παλέψουν για να είναι μαζί, κατέληξαν να αγωνίζονται για πολλά περισσότερα».

Η ιστορία της Ruth είναι πολύ αντιπροσωπευτική της εποχής της, επισημαίνει η Rosamund. «Πολλές γυναίκες που έζησαν τον πόλεμο, άλλαξαν και ήθελαν κάτι παραπάνω από τη ζωή της νοικοκυράς. Όσο για τη σχέση με τον Seretse, δεν υπήρχαν πολλά τέτοια ζευγάρια στην Αγγλία εκείνη την εποχή. Δεν ήταν εύκολο για εκείνους. Έπρεπε να αντιμετωπίσουν τεράστιες προκαταλήψεις».

Αλλά αυτό που συνέβη στη Ruth μετά τον γάμο με τον Seretse και την αναχώρηση για την Αφρική, ήταν αξιοσημείωτο. «Ήταν μια λευκή που προσπαθούσε να ανήκει σε έναν μαύρο κόσμο. Δεν έχω δει ποτέ κάτι τέτοιο στη μεγάλη οθόνη. Είναι αλήθεια ότι στη Ruth δεν άρεσαν πολύ οι άλλοι λευκοί γύρω της εκείνη την εποχή».

Σύμφωνα με την ηθοποιό, η Amma Asante ήταν η ιδανική σκηνοθέτης για την ταινία. «Αυτό που έκανε είναι μοναδικό. Η ματιά της είναι σωστή και αληθινή και είναι μια ματιά που ίσως ένας λευκός άντρας σκηνοθέτης να μην είχε».

«Μοιράζεται την εμπειρία της. Έδωσε πολλά στο σενάριο. Ήθελε την εμπλοκή της αδελφής του Seretse, που ήταν μια ακόμα γυναίκα με την οποία η Ruth έπρεπε να σχετιστεί. Δίνει τη δυνατότητα να μάθεις πολλά για τους χαρακτήρες μέσα από τα μέλη της οικογένειας τους». Ένα αξιόλογο παράδειγμα ήταν η αδελφή του Seretse, Naledi, την οποία υποδύεται η Terry Pheto. «Στην αρχή ήταν εχθρική με τη Ruth, αλλά μετά την υποστήριξε».

Μια ξεχωριστή χώρα

Η ευκαιρία να επισκεφτεί την Μποτσουάνα ενθουσίασε την ηθοποιό. Αλλά τα γυρίσματα στην Αφρική ήταν δύσκολα. Έγιναν κυρίως τον Οκτώβρη, για να μην βρέχει. Αλλά έκανε αφόρητη ζέστη. «Πολλές ώρες στη ζέστη της Μποτσουάνα» θυμάται η Rosamund. «Και η χώρα ταλαιπωρείται από ξηρασία. Το ξενοδοχείο μας δεν είχε νερό τέσσερις μέρες συνεχόμενα. Δεν είχε βρέξει κανονικά στη χώρα για δύο χρόνια».

«Όταν φτάσαμε εκεί, ήταν όλα επίπεδα. Ένας ανοιχτός ουρανός, χωρίς λόφους, μεγάλες πεδιάδες, κόκκινο χώμα. Είναι σοκαριστικό όταν το πρωτοβλέπεις. Αλλά πριν να φύγω, είδα την ομορφιά στο μέρος που δεν είχα δει την πρώτη φορά».

Τα γυρίσματα είχαν πολλές συγκινητικές στιγμές. «Κάναμε γύρισμα στο πραγματικό σπίτι στη Serowe, όπου έφτασε για πρώτη φορά η Ruth» θυμάται η πρωταγωνίστρια. «Είχε ανακαινιστεί από την παραγωγή, με βάση τις φωτογραφίες του περιοδικού Life από τη θρυλική φωτογράφο Margaret Bourke-White». Η ηθοποιός επισκέφτηκε και το μέρος που έχει θαφτεί το ζεύγος Seretse και Ruth. «Είναι δίπλα δίπλα. Υπάρχουν δύο πέτρες εκεί. Είναι πολύ συγκινητικό».

Η αλήθεια

Η συγγραφέας Susan Williams που έχει γράψει το βιβλίο Colour Bar πάνω στο οποίο βασίζεται η ταινία, εκθειάζει την επιμονή της Amma Asante στη λεπτομέρεια. Σε κάποια φάση, η σκηνοθέτης κάλεσε τη σεναριογράφο από την Μποτσουάνα για να εξακριβώσει την προφορά του ονόματος ενός χαρακτήρα. «Το είχαν πει λάθος, οπότε η Amma ξαναγύρισε τη σκηνή» αναφέρει η Susan.

Στο στάδιο της προπαραγωγής, έλαβε emails από τον παραγωγό για την τοποθεσία τους σπιτιού που πρωτοέζησε το ζευγάρι. «Τους είπα που πίστευα ότι ήταν το σπίτι. Θα μπορούσαν να βρουν ένα άλλο, αλλά ήθελαν το αληθινό. Για μένα, αυτός είναι ένας ακόμα λόγος που η ταινία είναι τόσο συγκινητική»..

«Είδα τη γέννηση της Μποτσουάνα ως τη γέννηση ενός έθνους, που ξεπέρασε τα εμπόδια και τις δυσκολίες με τον Seretse να παίζει τον ρόλο του ιδρυτή. Αυτός και ο Tshekiedi έβαλαν τις διαφορές τους στην άκρη και αυτό έχει να κάνει με την ακεραιότητα τους. Είχα την παρόρμηση να πω την ιστορία του καλού που θριάμβευσε σε βάρος του κακού».

Η ταινία προβάλλεται από τις 31 Αυγούστους στους κινηματογράφους από τη Feelgood

Συντελεστές:

Σκηνοθεσία: Amma Asante

Σενάριο (βασισμένο στο βιβλίο της Susan Williams, Colour Bar): Guy Hibbert

Παίζουν: David Oyelowo, Rosamund Pike, Jack Davenport, Terry Pheto, Tom Felton

Διεύθυνση Φωτογραφίας: Sam McCurdy

Μοντάζ: Jonathan Amos, Jon Gregory

Δείτε το trailer: