22 χρόνια Νύχτες Πρεμιέρας

Οι Νύχτες Πρεμιέρας γεννήθηκαν από μια αδιαπραγμάτευτη αγάπη για το σινεμά από θεατές για θεατές. Μετά από 21 χρόνια και πολλές ταινίες «αυτή η ιδέα που έμοιαζε στην αρχή με τρελό όνειρο» τελικά εξελίχθηκε όπως ευχήθηκε ο εμπνευστής της Γιώργος Τζιώτζιος, «σε ένα μεγάλο φεστιβάλ της Αθήνας, ένα αληθινό σταυροδρόμι του ανεξάρτητου σινεμά, μια γιορτή όπου μαζευόμαστε κάθε χρόνο και περισσότεροι». Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του φεστιβάλ, Λουκάς Κατσίκας, ο οποίος ανέλαβε καθήκοντα τον Μάιο και είναι ένα από τα «παιδιά» του περιοδικού «Σινεμά», στη συνέντευξη Τύπου στάθηκε ιδιαιτέρως στο αφιέρωμα με τίτλο «Minority Report: Το σινεμά αγκαλιάζει τις μειονότητες» που θα φιλοξενήσει κλασικές και ολοκαίνουριες ταινίες «οι οποίες μιλούν διαφορετικές γλώσσες, προέρχονται από διαφορετικές χώρες, αλλά αναφέρονται ουσιαστικά στο ίδιο ζήτημα: το τι σημαίνει να νιώθεις ξένος, μόνος, αβοήθητος μέσα στον κόσμο των άλλων». Η κριτική επιτροπή του φεστιβάλ έχει πρόεδρο τον Λάκη Παπαστάθη (σκηνοθέτης) και μέλη τον Άρη Σερβετάλη (ηθοποιός), την Έλενα Χριστοπούλου (κριτικός κινηματογράφου), τη Βαλέρια Χριστοδουλίδου (ηθοποιός) και τον Βασίλη Σουραπά (διανομέας).

Ο Πέδρο Αλμοδόβαρ επιστρέφει με τη νέα του ταινία «Julieta» στο γυναικείο δράμα και οι Νύχτες Πρεμιέρας βρίσκουν την ιδανική ταινία έναρξης. Ένας οικείος ύμνος στη γυναικεία φύση από έναν σκηνοθέτη ο οποίος έχει αφιερώσει το μεγαλύτερο μέρος της φιλμογραφίας του στην αποθέωση των θηλυκών υπάρξεων της ζωής και του μυαλού του. Η «Julieta» διεκδίκησε τον φετινό Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες και είναι μια διασκευή, σε ενιαία πλοκή, τριών διηγημάτων της βραβευμένης με Νόμπελ Λογοτεχνίας, καναδικής καταγωγής, συγγραφέως Άλις Μονρό (η ταινία θα κυκλοφορήσει στις ελληνικές αίθουσες από την Odeon την Πέμπτη 20 Οκτωβρίου).

Η ταινία που θα προβληθεί στην τελετή λήξης είναι το «Εκείνη» (Elle) του Πολ Βερχόφεν. Έπειτα από τη βίαιη επίθεση που δέχεται από έναν άγνωστο, μια δυναμική γυναίκα εφευρίσκει απρόσμενους τρόπους προκειμένου να πάρει τον νόμο στα χέρια της και από θύμα να μετατραπεί σε θύτη. Η σκανταλιάρικη και αρκούντως kinky επιστροφή του Πολ Βερχόφεν στη σκηνοθεσία αποτελεί το συναρπαστικό απόσταγμα της συνεργασίας ενός δημιουργού που δεν εκφοβίζεται εύκολα, μιας ηθοποιού που δεν διστάζει απέναντι στις προκλήσεις (Ιζαμπέλ Ιπέρ) και μιας απολαυστικά αμοραλιστικής ιστορίας που διασκεδάζει να φέρνει το κοινό της σε άβολη θέση. Η ταινία θα προβληθεί στις 2 Οκτωβρίου στον κινηματογράφο Iντεάλ με την υποστήριξη της εταιρείας διανομής Seven Films.

Φέτος οι Νύχτες Πρεμιέρας θα προβάλουν συνολικά 180 ταινίες. Υποψήφιες είναι όλες οι ελληνικές ταινίες που έχουν προβληθεί τους τελευταίους 12 μήνες. Ανάμεσά τους το «Nocturne» του Κωνσταντή Φραγκόπουλου, που θα σημάνει την έναρξη του ελληνικού προγράμματος, η νέα ταινία του Κάρολου Ζωναρά «Πέδρο Νούλα», η «Πόλη της σιωπής» της Άντζελας Ισμαήλου (η πρώτη της σκηνοθετική δουλειά στο σινεμά μυθοπλασίας), η «Ευτυχία» του Χρήστου Πυθαρά και το ντοκιμαντέρ «Ο Βυσσινόκηπος, ο Μίκι Μάους και ο Νίκος Καραθάνος» του Ηλία Γιαννακάκη. Την καθιερωμένη ημέρα εορτασμού του ελληνικού σινεμά, η οποία θα είναι η Παρασκευή 23 Σεπτεμβρίου, στον Δαναό θα προβληθεί η «Τελευταία Παραλία » του Θάνου Αναστόπουλου, σε συν-σκηνοθεσία με τον Νταβίντε ντελ Ντεγκάν, λίγους μήνες μετά την παγκόσμια πρεμιέρα της στο Φεστιβάλ των Καννών. Πριν από την προβολή της ταινίας θα γίνει η απονομή για τα βραβεία των πρωτοεμφανιζόμενων δημιουργών ελληνικών ταινιών.

Το Διεθνές Διαγωνιστικό Τμήμα του φεστιβάλ υποδέχεται αλλαγές. Τη θέση του Youth Jury, της νεανικής επιτροπής από φοιτητές κινηματογραφικών σχολών που μέχρι πέρυσι αποφάσιζε για τα βραβεία, αναλαμβάνει διεθνής επιτροπή αποτελούμενη από αξιοσέβαστους επαγγελματίες του χώρου. Πρόεδρός της θα είναι η Νίκολα Γκαλάνι, σκηνοθέτρια, παραγωγός και επιμελήτρια προγραμμάτων του BFI και υπεύθυνη στο κινηματογραφικό τμήμα του British Council. Η Γκαλάνι είναι αυτή που βοήθησε το αγγλικό κοινό να έρθει σε επαφή με το σινεμά του Γουόνγκ Καρ Γουάι, του Λαρς φον Τρίερ, του Μίκαελ Χάνεκε και του Αμπάς Κιαροστάμι. Μέλη, οι κυρίες Γιούλια Τάιχμαν (κριτικός κινηματογράφου), Έρση Δάνου (σκηνοθέτρια, παραγωγός, ιδρυτικό στέλεχος του Los Angeles Greek Film Festival και ψηφοφόρος στις Χρυσές Σφαίρες) και Σίλβια Περέλ (καλλιτεχνική διευθύντρια του φεστιβάλ De Cine De Todos Santos στο Λα Παζ της Βολιβίας, επιμελήτρια και λέκτορας κινηματογράφου Λατινικής Αμερικής). Μαζί τους, ο Μπερνάρ Ναβ (κριτικός στο μακροβιότατο «Jeune Cinéma» και καθηγητής Εισαγωγής στον Κινηματογράφο).

Η εκλεκτή αυτή ομάδα θα απονείμει τη Χρυσή Αθηνά, αφού προηγουμένως δει τις ταινίες που επιλέχθηκαν για το Διεθνές Διαγωνιστικό Πρόγραμμα, το οποίο φέτος ταξιδεύει από το Ιράν μέχρι τον Καναδά και από την Τυνησία μέχρι τις Ηνωμένες Πολιτείες, για να παρουσιάσει εξαιρετικές πρώτες ή δεύτερες δουλειές σκηνοθετών που εγγυημένα θα μας απασχολήσουν στο μέλλον.

Στο αφιέρωμα «Italian Film Days» παρουσιάζονται κάποιες από τις καλύτερες ιταλικές ταινίες της χρονιάς, οι οποίες εκπροσωπούν επάξια αυτό το ανανεωτικό ρεύμα του σύγχρονου ιταλικού κινηματογράφου. Τρία χρόνια μετά τον φιλμικό δυναμίτη του «Ανθρώπινου Κεφαλαίου» ο Πάολο Βίρτζι ακολουθεί δύο γυναίκες στον δρόμο προς την ελευθερία, στο «Like Crazy». Ο Πιέρο Μεσίνα κινηματογραφεί τον θρήνο και μεταμορφώνει τη Ζιλιέτ Μπινός σε μεσογειακή μητρική φιγούρα, στο «L’ Attesa». Ένας έρωτας ανθεί μέσα στη φυλακή, στο «Fiore» του Κλαούντιο Τζοβανέζι. Δύο σιαμαίες αδελφές καλούνται να λάβουν μια δύσκολη απόφαση στο «Indivisibili» του Εντοάρντο ντε Άντζελις. Ο Ρομπέρτο Αντό παντρεύει το μυστήριο με τη μεταφυσική στο «The Confessions». Και στο «Suburra» ο Στέφανο Σολίμα αφηγείται μια συναρπαστική ιστορία διαφθοράς σε μια Ρώμη όπου δεν σταματά ποτέ να βρέχει.

Μεγάλος τιμώμενος του φετινού φεστιβάλ είναι ο Νίκος Τριανταφυλλίδης. Με τίτλο «Η αισθηματική αγωγή του Νίκου Τριανταφυλλίδη» το φεστιβάλ οργανώνει πλήρες αφιέρωμα στο έργο του, το οποίο θα γίνει παρουσία όλων των συντελεστών και των φίλων του. Στο Gagarin, τον μουσικό ναό που έχτισε ο σκηνοθέτης, θα γίνει ένα μουσικό και κινηματογραφικό tribute. Σε αυτό θα προβληθούν δύο ταινίες του και θα ακολουθήσουν live εμφανίσεις των Blaine Reininger και The Boy, καθώς και DJ set από τον Αλέξη Καλοφωλιά των Last Drive. Η είσοδος είναι ελεύθερη.

Παράλληλα, οι Νύχτες Πρεμιέρας γίνονται το πρώτο φεστιβάλ στον κόσμο το οποίο φιλοξενεί πρόγραμμα με τις εννέα κορυφαίες ταινίες ενός από τους μέγιστους σκηνοθέτες του γαλλικού σινεμά, του Λουί Μαλ. Το ελληνικό κοινό θα έχει την ευκαιρία να δει για πρώτη φορά σε ψηφιακά αποκαταστημένες κόπιες, αλλά και σε 35άρι φιλμ, εκπληκτικές ταινίες, όπως το «Ατλάντικ Σίτι», το «Ασανσέρ για δολοφόνους», το «Αντίο στα παιδιά» και το «Φύσημα στην καρδιά». Αν και σε μεγάλο βαθμό παραμένει, σχεδόν μέχρι σήμερα, στη σκιά πιο διάσημων συμπατριωτών του σκηνοθετών, όπως ο Γκοντάρ, ο Τριφό, ο Ρενέ, ο Ρομέρ και ο Σαμπρόλ, ο Λουί Μαλ αποτελεί τεράστιο κεφάλαιο για το γαλλικό, και όχι μόνο, σινεμά, καταφέρνοντας να χτίσει ένα έργο με συνέπεια, συναισθηματικό αντίκτυπο και ουσιαστική γνώση της ανθρώπινης συμπεριφοράς.