Αλέκα Ζωγράφου: «Βάζω τις λέξεις κι εκείνες τη διάθεση» - Free Sunday
Αλέκα Ζωγράφου: «Βάζω τις λέξεις κι εκείνες τη διάθεση»

Αλέκα Ζωγράφου: «Βάζω τις λέξεις κι εκείνες τη διάθεση»

Πρόσφατα κυκλοφόρησε το καινούργιο βιβλίο της Αλέκας Ζωγράφου «Το τανγκό της Ηλέκτρας» από τις εκδόσεις Χάρτινη Πόλη. Πρόκειται για ένα μυθιστόρημα γεμάτο ανατροπές, που ταξιδεύει τον αναγνώστη από την Κέρκυρα έως την Μπολόνια.

Ποια ήταν η κυριότερη πηγή έμπνευσης για να γράψετε το «Τανγκό της Ηλέκτρας»;

Η έμπνευση δεν είναι πάντα κάτι που ξεπηδάει από ευφάνταστες ιστορίες, πολλές φορές προκύπτει και από ιστορίες της διπλανής πόρτας. Στο συγκεκριμένο βιβλίο η πηγή της έμπνευσης, έτσι ώστε να αρχίσω να πλέκω την ιστορία, ήταν η ίδια μας η κοινωνία. Πόσοι άνθρωποι ζουν με το σαράκι να καταστρέψουν και ας καταστραφούν, να σύρουν ανθρώπους στον όλεθρο και ας συρθούν; Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και με τους ήρωες του βιβλίου μου, λοιπόν, που με τον δικό μου τρόπο δημιούργησα την πλοκή και έφτιαξα τη δική τους ιστορία.

Αν περιγράφατε με μία μόνο πρόταση τον πυρήνα του καινούργιου σας μυθιστορήματος, ποια θα ήταν αυτή;

Μου χρειάζεται μόνο μία λέξη και ούτε καν πρόταση για να περιγράψω τον πυρήνα του «Τανγκό της Ηλέκτρας» και αυτή είναι η «οργή» και θα χρειαστώ και μία ακόμη για να περιγράψω τις συνέπειες, και αυτή είναι η «νέμεση». Το μήνυμα που θα προκύψει, αν οι αναγνώστες βάλουν σε μια σειρά τα γεγονότα, είναι και το δικό μου ζητούμενο να συμβεί, είναι ότι τίποτα δεν μένει ατιμώρητο και τίποτα δεν μπορεί να προσφέρει στον θύτη το γινάτι, ο θυμός που καίει τον νου και την ψυχή του, ακόμα και τα χαλάσματα που θα προκαλέσει δεν θα σταθούν ποτέ ικανά να τον γιατρέψουν. Την ίαση δεν τη βρήκε κανείς, και ούτε πρόκειται, μέσα από τα συντρίμμια, αντίθετα, ακόμα και μετά από αυτό θα παραμένει ο πυρήνας του ένας άνθρωπος με νοσηρό μυαλό και με ανίατο, θα έλεγα, τον ψυχισμό του.

Τοποθετείτε την πλοκή της ιστορίας σας στην Κέρκυρα και στην Μπολόνια. Τι σας συνδέει με αυτές τις δύο πόλεις;

Η Κέρκυρα ήταν η πρώτη μου επιλογή για να απλώσω το μελάνι και να γραφτεί το «Τανγκό της Ηλέκτρας». Είναι ένα νησί που αγαπώ πολύ. Κουβαλάει μια μελαγχολία που μου αρέσει, το ενετικό στοιχείο που ξεχύνεται έντονα σε κάθε γωνιά και σε κάθε καντούνι του. Όσο για την Μπολόνια, αν παραμερίσουμε για λίγο το ότι κάποτε ήταν η πόλη που είχα επιλέξει για τις σπουδές μου, σίγουρα έχει πολλά κοινά με την Κέρκυρα. Το μεσαιωνικό στοιχείο που επικρατεί παντού σε μεταφέρει πίσω στον χρόνο και σε όλα τα vialli του Centro Storico μοιάζουν σαν να ξεπηδούν από παντού ιστορίες, ακόμα και παραμύθια, από εκείνα που πληρούν τις προϋποθέσεις για να γίνουν ο καμβάς του συγγραφέα και με την πένα του αντί για πινέλα να φτιάξει τον δικό του πίνακα.

Τα πρώτα σας βιβλία ήταν παιδικά. Πώς ξεκίνησε το ταξίδι της συγγραφής, πώς μεταπηδήσατε στα βιβλία για ενήλικες και ποιες οι ιδιαιτερότητες στα δύο αυτά είδη;

Τα πρώτα μου τέσσερα βιβλία ήταν παιδικά και δεν έχω εγκαταλείψει αυτή μου την αγάπη, και ούτε πρόκειται, όμως οι διαφορές ανάμεσα στα δύο είδη είναι τεράστιες και έχουν «κόκκινες γραμμές». Τα παιδιά είναι το πιο εύθραυστο και το πιο απαιτητικό κοινό, ένα κακό βιβλίο, ένα λάθος, δεν θα το συγχωρήσουν. Η δυσκολία γραφής τους είναι από μόνη της ένα εμπόδιο που με επιτυχία πρέπει να περάσεις, κι αυτό έχει να κάνει με τη φαντασία και τις λέξεις που θα επιλέξεις για να γραφτεί το κείμενο του εκάστοτε παιδικού βιβλίου. Αντίθετα, οι ενήλικες σαφώς και είναι αυστηροί κριτές, αλλά πιο εύκολα θα «συγχωρήσουν» ένα λάθος και, φυσικά, οι γραμμές και οι σελίδες δεν έχουν λέξεις που «απαγορεύεται» να μπουν. Η σκέψη και η έμπνευση είναι εκείνες που τις επιλέγουν και όχι τα «πρέπει», τα οποία, όμως, είναι επιτακτική ανάγκη να υπάρχουν, γιατί τα βιβλία τα παιδικά είναι εφόδια στη φαρέτρα κάθε παιδιού, κατά συνέπεια χρειάζεται μεγάλη προσοχή. Με τα παιδιά δεν παίζει κανείς. Τα παιδιά μόνο παίζουν.

Έχετε κάποιο τελετουργικό όταν γράφετε;

Απολύτως κανένα. Γράφω όταν έχω κάτι να πω και όχι γιατί πρέπει καλά και ντε να προχωρήσω την ιστορία μου για να είμαι εντός χρόνου στην έκδοση. Δεν χρειάζομαι ειδυλλιακά τοπία και σεργιάνια για να μου έρθει η ιδέα, βολεύομαι μια χαρά στο μικρό μου γραφείο, στο λίγων ιντσών λάπτοπ μου, και το μόνο μεγάλο που μπαίνει σε λειτουργία είναι το μυαλό και στη συνέχεια η φαντασία. Αυτά χρειάζομαι και τις εγγυήσεις τους ότι δεν θα με εγκαταλείψουν, ώστε να έχω να πω πάντα κάτι «καλό και αξιόλογο» στο αναγνωστικό μου κοινό. Αυτό με νοιάζει και είναι και αυτό που μου αρκεί.

Τι σας κάνει αισιόδοξη και τι σας εξοργίζει;

Με την αισιοδοξία θα σας πω ότι δεν έχω και τις καλύτερες σχέσεις. Μοιάζει λίγο σαν να φτιάχνω τον κύβο του Ρούμπικ. Αν τα καταφέρω, τότε η αισιοδοξία μπαίνει στην ψυχοσύνθεσή μου, αν όμως όχι, τότε παραμένω σιωπηλή και περιμένω. Με λίγα λόγια, η αισιοδοξία από μόνη της και χωρίς να συνάδει με άλλες παραμέτρους δεν φτάνει.

Τι με εξοργίζει; Αυτό μπορώ να το απαντήσω με μία λέξη: το ψέμα. Δεν το συγχωρώ, δεν το ξεχνώ και, ναι, δεν ντρέπομαι να το πω, αν νομίζω ότι αξίζει τον κόπο, θα το πάω και λίγο παρακάτω και θα το τιμωρήσω. Τα «κατά συνθήκη ψεύδη» διαφέρουν από τα «ψέματα». Τα πρώτα μπορεί και να τα δεχτείς, τα δεύτερα, όμως, που σε πολύ μεγάλο βαθμό μπορεί να έχουν παίξει και με την ψυχή σου, για ποιον λόγο να στερούνται τιμωρίας;