Είναι ο Ιβάν Σαββίδης στις κυρώσεις;

Τη δυσφορία της Τσεχίας προκάλεσε η αρνητική απάντηση της κυπριακής κυβέρνησης σε ερώτημα που απηύθυνε η αρμόδια επιτροπή για τις κυρώσεις σε ρωσικά κεφάλαια αναφορικά με τις οικονομικές δραστηριότητες Ρώσων ολιγαρχών.

«Σήμερα έλαβα απάντηση από την Κύπρο ότι ο εκεί ομόλογός μας δεν είναι αρμόδιος για τις διεθνείς κυρώσεις και δεν θα λάβω τις ζητούμενες πληροφορίες», δήλωσε ο επικεφαλής της Υπηρεσίας Οικονομικής Ανάλυσης Jiri Hylmar ενώπιον της τσεχικής Γερουσίας την προηγούμενη Τρίτη, κατά τη διάρκεια συνεδρίασης στην οποία ενημέρωσε ότι τα ίχνη ύποπτων περιουσιακών στοιχείων συχνά οδηγούν στην Κύπρο.

Όμως η δυσφορία, που δεν είναι μόνο τσεχική, δεν περιοριζόταν στην Κύπρο, αλλά συμπεριλάμβανε δύο ακόμη χώρες. Την Ελλάδα και τη Μάλτα, οι οποίες μπλόκαραν τις κυρώσεις στα ρωσικής ιδιοκτησίας πλοία που χρησιμοποιούν τα λιμάνια τους. 

Ωστόσο, το χειρότερο ήταν ότι ήταν πολλοί όσοι θυμήθηκαν ότι αυτό το τριεθνικό μέτωπο, που ουσιαστικά κρατά τα λιμάνια εκτός κοινών ευρωπαϊκών πολιτικών, βρίσκεται σε σταθερή συνεργασία από το 2004, όταν η Ε.Ε. προσπάθησε να επιβάλει κυρώσεις μετά τη διαρροή εκατοντάδων χιλιάδων τόνων πετρελαίου από ελληνικό δεξαμενόπλοιο σε ισπανικές ακτές.

Ποιος νοιάζεται για τις κυρώσεις;

Με την ευκαιρία αυτή, ανασύρθηκε ένα άρθρο που είχε γραφτεί πριν από έναν χρόνο, στις 24 Μαΐου 2021, στον ιστότοπο euobserver.com, εν όψει της Συνόδου Κορυφής της Ε.Ε., που θα συζητούσε τις κυρώσεις σε Λευκορώσους και Ρώσους μετά την υποχρεωτική προσγείωση αεροπλάνου που εκτελούσε το δρομολόγιο Αθήνα-Βίλνιους και στο οποίο επέβαινε γνωστός αντιφρονών Λευκορώσος δημοσιογράφος.

Το άρθρο με τίτλο «ποιος νοιάζεται για τις κυρώσεις» αναφερόταν στον Ιβάν Σαββίδη, τον οποίο χαρακτήριζε «οπλοφόρο Έλληνα δισεκατομμυριούχο με διπλή υπηκοότητα», και προσέθετε ότι οι ελληνικές αρχές, όταν ερωτήθηκαν σχετικά, δεν σχολίασαν προτιμώντας γενικόλογες διατυπώσεις.

Συγκεκριμένα, το άρθρο ανέφερε ότι ο κ. Σαββίδης συμπεριλήφθηκε από τις ουκρανικές αρχές στις ετήσιες εκθέσεις, του 2016 και του 2018, για οικονομικές δραστηριότητες τόσο στην Κριμαία όσο και στο Ντονμπάς, οι οποίες έχουν τεθεί σε καθεστώς κυρώσεων.

Business στο Ντονμπάς και στην Κριμαία 

Το άρθρο επικαλέσθηκε Γερμανό αξιωματούχο των υπηρεσιών ασφαλείας, ο οποίος απέδωσε στις καλές σχέσεις του κ. Σαββίδη με τη ρωσική στρατιωτική ηγεσία στο Ντονμπάς το γεγονός ότι προωθούσε τα τσιγάρα του στην περιοχή.

Παράλληλα παρέπεμπε σε ανακοινώσεις της ελληνικής κοινότητας του Ντονέτσκ, «Θεόδωρος Σταμπουλζής», από τις οποίες προκύπτει ότι είχε φιλοξενήσει στην Ελλάδα μέσω του Φιλανθρωπικού Ιδρύματος που φέρει το όνομά του πολίτες και παιδιά από το Ντονέτσκ.

Σε ό,τι αφορά την Κριμαία, οι κυρώσεις της Ε.Ε. απαγόρευαν τη συμμετοχή σε ιδιοκτησία ή έλεγχο κάθε οντότητας στην κατεχόμενη από τους Ρώσους περιοχή.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες του ΕUobserver, ο κ. Σαββίδης συνδέεται με τον ρωσικό όμιλο Ασόρτι, ο οποίος έχει στην ιδιοκτησία του περισσότερα από 25 σουπερμάρκετ στην Κριμαία, που θεωρούνται πυλώνας των ρωσικών κατοχικών υποδομών.

Σύμφωνα με εταιρικά έγγραφα, που είχε στην κατοχή του ο EUobserver, στο όνομα της συζύγου του είναι εγγεγραμμένο το 50% της ρωσικής εταιρείας Τροία, ο Ρώσος διευθυντής της οποίας έχει μετοχές σε πέντε εταιρείες του ομίλου Ασόρτι.

Ο γιος του, Γιώργης, είναι συνιδιοκτήτης της ρωσικής εταιρείας RKO, ο Ρώσος έτερος συνιδιοκτήτης της οποίας έχει μετοχές σε έξι εταιρείες του ομίλου Ασόρτι, ενώ ο εξάδελφός του, Δανιήλ, είναι συνιδιοκτήτης του Ασόρτι και της Region Logistik, ο Ρώσος συνιδιοκτήτης της οποίας έχει επίσης τον έλεγχο τριών εταιρειών του Ασόρτι. 

Οι Ρώσοι συνιδιοκτήτες του ομίλου, Μπόρις Σαποβάλοφ, Bίκτορ Λιάσκο και Σεργκέι Γιούρσακ, είναι στενοί συνεργάτες του κ. Σαββίδη, με τον κ. Γιούρσακ μάλιστα να είναι βοηθός του, όταν ήταν βουλευτής του κόμματος Ενωμένη Ρωσία του Βλαντίμιρ Πούτιν το 2007.

Μάλιστα, σε δημόσιες εκδηλώσεις τον έχουν ευχαριστήσει για την οικονομική και ηθική υποστήριξη στην προσάρτηση της Κριμαίας, ενώ το Φιλανθρωπικό του Ίδρυμα, που έχει έδρα στο Ροστόφ, έχει χρηματοδοτήσει επίσημα προπαγανδιστικά γεγονότα με τη συμμετοχή του και του Ρώσου προέδρου. 

Στο Φεστιβάλ Κριμαίας 2016, 2018 και 2019, το Ίδρυμα προσκάλεσε παιδιά από τη Ρωσία στις κατεχόμενες περιοχές για τους εορτασμούς της προσάρτησης, ενώ είχε και δεσμούς με πολιτικές μαριονέτες του προέδρου Πούτιν, όπως ο πρωθυπουργός της Κριμαίας Σεργκέι Αξιονοφ, ο οποίος του ανέθετε κατασκευαστικές δουλειές.

«Ήλθαμε σε επαφή με τον Αξιόνοφ και επιταχύναμε τη γραφειοκρατία, καθώς κατάλαβε ότι το στεγαστικό μας πρόγραμμα ήταν κοινωνικά σημαντικό. Κατασκευάζουμε κατοικίες για τους δημοσίους υπαλλήλους, σχολεία, παιδικούς σταθμούς», είπε σε συνέντευξή του στην κριμαϊκή εφημερίδα «Κουλτούρα» το 2017.

Λίγο νωρίτερα, τον Οκτώβριο του 2016, είχε εγκαινιάσει ένα σουπερμάρκετ στο Γκρόζνι της Τσετσενίας, κόβοντας την κορδέλα μαζί με τον Τσετσένο πρόεδρο Ραμζάν Καντίροφ, ο οποίος βρήκε την ευκαιρία να πει ότι η Τσετσενία είναι ασφαλής τόπος για επενδύσεις.

Ο Ιβάν στον πόλεμο

Στον πόλεμο που ξεκίνησε ο Πούτιν εισβάλλοντας στην Ουκρανία, ο Καντίροφ με επίλεκτες τσετσενικές δυνάμεις πολεμά τους Ουκρανούς στη Μαριούπολη, ενώ ο Σαββίδης ενισχύει ανθρωπιστικά τους Ρώσους της Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντονέτσκ που επίσης πολεμούν τους Ουκρανούς, ζητώντας την ανεξαρτησία τους. Προηγουμένως είχε προσφέρει μέρος των ξενοδοχειακών του μονάδων για τη φιλοξενία Ελλήνων προσφύγων από την Ουκρανία.

Πριν από έναν χρόνο, ο EUobserver τόνιζε ότι θα ήταν καινοτόμο η Ε.Ε. να έβαζε στη μαύρη λίστα έναν δικό της πολίτη, όπως ο Σαββίδης, γιατί θα σήμαινε ότι η Ελλάδα και άλλες χώρες-μέλη της Ε.Ε. θα έπρεπε να παγώσουν τα περιουσιακά του στοιχεία, επικαλούμενος αξιωματούχο της Ε.Ε., ο οποίος είχε εξηγήσει ότι αυτό θα σήμαινε ότι θα έπρεπε να παγώσουν τα περιουσιακά του στοιχεία σε όλες αυτές οι χώρες.

Αν συνέβαινε αυτό, θα μπορούσε να συνεχίσει να διαμένει στην Ελλάδα, αλλά θα έχανε τη δυνατότητα να πηγαίνει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Όμως οι επιχειρήσεις του ήταν πριν από έναν χρόνο σε 21 χώρες-μέλη της Ε.Ε., συμπεριλαμβανομένων της Κύπρου –από όπου έφερε τα χρήματα για δουλειές στην Ελλάδα– αλλά και της Πολωνίας, της Ολλανδίας και της Γερμανίας.

Πάντως, έναν χρόνο πριν ο EUobserver διαπίστωνε απροθυμία από την πλευρά της Ελλάδας να επιβάλει κυρώσεις αλλά από την πλευρά της Ε.Ε. να τις απαιτήσει.

Αλλά ούτε και ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα, Tζέφρι Πάιατ, ο οποίος ήταν εξαιρετικά επιφυλακτικός στην αγορά του λιμανιού της Θεσσαλονίκης από τον κ. Σαββίδη, δείχνει να διακρίνεται από ιδιαίτερο ενθουσιασμό για τη συμπερίληψη του ιδιοκτήτη του λιμανιού στη λίστα των κυρώσεων.

Ο ίδιος ο κ. Σαββίδης φέρεται να έφυγε από τη Θεσσαλονίκη για το Ροστόφ –λίγα χιλιόμετρα από τη Μαριούπολη– στις αρχές Μαρτίου 2020 και να μην έχει επιστρέψει έκτοτε λόγω της χαμηλής ανοσιολογικής του ανταπόκρισης, η οποία τον άφηνε, όπως είπε, εξαιρετικά ευάλωτο στον κορονοϊό καθώς ο οργανισμός του, πάλι όπως είπε ο ίδιος, αδυνατούσε να παραγάγει αντισώματα.

Από τότε φέρεται να πέρασε στην Ελλάδα μόνο λίγες ημέρες στις καλοκαιρινές του διακοπές στο «Πόρτο Καρράς», στον νέο Μαρμαρά, 125 χιλιόμετρα από τη Θεσσαλονίκη.

Όμως, παρά τις καθημερινές συνδέσεις μέσω skype με παράγοντες της ομάδας στη Θεσσαλονίκη, δεν υπάρχει κανείς που να επιβεβαιώνει ότι τον είδε κάποια από αυτές τις λίγες ημέρες.

Πάντως, η δημοσίευση της απόφασης του Συμβουλίου Επικρατείας που έδωσε το πράσινο φως για την ανάπλαση του γηπέδου της Τούμπας έγινε δεκτή όχι απλώς χωρίς πανηγυρισμούς από πλευράς ΠΑΟΚ, αλλά χωρίς καν σχόλια.

Οι προτεραιότητες και τα σχέδια μάλλον άλλαξαν και η νέα Τούμπα πιθανόν είναι σχεδόν στα αζήτητα πια, έλεγε άνθρωπος που γνωρίζει καλά τα θέματα του αθλητισμού.

Αλλά αυτό που συμβαίνει στον ΠΑΟΚ είναι άξιο αναλύσεων, διότι, τη στιγμή που κανένας δεν μιλά για το νέο γήπεδο, στα γήπεδα η ομάδα κάνει ένα λαμπρό τελευταίο κομμάτι του πρωταθλήματος, στερώντας κάθε πρόφαση για απόσυρση από τα μεγαλεπήβολα σχέδια.