Σε κλοιό

Η έκπληξη είναι η δωρεάν φασολάδα που κερνούν στο Σύνταγμα όσους θέλουν να εκφράσουν την αλληλεγγύη τους στις αγροτικές κινητοποιήσεις.   Τα υπόλοιπα ήταν αναμενόμενα: επεισόδια και συμπλοκή με τα ΜΑΤ, αντίσκηνα στο Σύνταγμα, προσαγωγές και χημικά, το κέντρο της Αθήνας απροσπέλαστο και ένας πολιτικός καβγάς πλήρης έντασης και κενός περιεχομένου. Στο βάθος της εικόνας η μάχη της κυβέρνησης με τους ανεμόμυλους της διαπλοκής με βάση τη θεωρία ότι τα κανάλια κατασκευάζουν και τροφοδοτούν την κοινωνική διαμαρτυρία. Όμως την Πέμπτη το βράδυ δεν υπήρχαν δελτία των οκτώ, λόγω στάσης εργασίας της ΕΣΗΕΑ, και παρ’ όλα αυτά η κάθοδος των τρακτέρ στην πρωτεύουσα πραγματοποιήθηκε κανονικά και με κέφι, για να επιβεβαιωθεί ότι το υλικό στην ελληνική κατσαρόλα έχει φτάσει στο σημείο βρασμού. Η άποψη του Μεγάρου Μαξίμου είναι ότι διαμαρτύρεται η μειοψηφία του αγροτικού κόσμου και ότι τις κινητοποιήσεις καπελώνουν ακροδεξιά στοιχεία και πολιτικοί αντίπαλοι για να πλήξουν την κυβέρνηση. Η ελπίδα τους είναι ότι με τον καιρό τα μπλόκα θα σπάσουν και οι αγανακτισμένοι θα κουραστούν, ενώ κατά καιρούς θα πέφτουν στο τραπέζι κάποιες διορθώσεις στην πρόταση Κατρούγκαλου, που έτσι κι αλλιώς δεν έχει εγκριθεί από τους θεσμούς.   Στο μεταξύ, ο Τόμσεν… Το παράδοξο είναι ότι σείεται η χώρα για μια ασφαλιστική μεταρρύθμιση μη κοστολογημένη, η οποία δεν αποτελεί προϊόν συμφωνίας με τους πιστωτές. Όλα όσα κυκλοφορούσαν ως διαρροές για τις απαιτήσεις των εταίρων να κοπούν κύριες συντάξεις επιβεβαιώθηκαν με ανάρτηση του –αρχιτέκτονα του πρώτου μνημονίου– Πολ Τόμσεν στην ιστοσελίδα του ΔΝΤ. Εκεί εξηγεί ότι απαιτείται η απομείωση του ελληνικού χρέους για να διασφαλιστεί η βιωσιμότητά του υπό την προϋπόθεση ότι θα γίνουν οι αναγκαίες για τη δημοσιονομική σταθερότητα μεταρρυθμίσεις. Αυτό σημαίνει δημοσιονομικά μέτρα έως και 9 δισ. (της τάξης του 4% έως 5% του ΑΕΠ, όπως γράφει) μέχρι το 2019 για να επιτευχθεί ο στόχος για πλεόνασμα 3,5% σε ορίζοντα τριετίας. Ευθεία είναι η αναφορά του ότι τα νούμερα δεν πρόκειται να βγουν χωρίς περικοπή συντάξεων. Κατά την εκτίμησή του, «το ελληνικό ασφαλιστικό σύστημα παραμένει σε οικονομικά απλησίαστα και γενναιόδωρα επίπεδα», χρηματοδοτούμενο με το 10% του ΑΕΠ έναντι 2,5% που είναι ο ευρωπαϊκός μέσος όρος. Κάνει συγκρίσεις ανάμεσα στα συνταξιοδοτικά δικαιώματα Ελλήνων και Γερμανών, για να πει ότι πάνω-κάτω είναι τα ίδια, ακόμη και ευνοϊκότερα τα δικά μας, ενώ τάσσεται κατά της αύξησης των φόρων, επιμένοντας στην ανάγκη μείωσης των δημόσιων δαπανών. Τα μηνύματα του Πολ Τόμσεν σκέπασαν τα καλά λόγια του επιτρόπου Μοσκοβισί και του επικεφαλής του Eurogroup Ντάισελμπλουμ το προηγούμενο βράδυ, μετά τη συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης, όπου κρίθηκε ότι όλα θα πάνε καλά και η αξιολόγηση μπορεί να ολοκληρωθεί πριν από το Πάσχα των Καθολικών, στο τέλος Μαρτίου.   Όλα θα πάνε καλά; Δεν έχει εύκολη εξήγηση αυτή η ξαφνική αισιοδοξία των εταίρων την ώρα που τίποτα δεν δείχνει ότι η διαπραγμάτευση πλησιάζει στο τέλος της για όλα τα φλέγοντα ζητήματα (ασφαλιστικό, κόκκινα δάνεια, ταμείο αποκρατικοποιήσεων). Όπως όλα δείχνουν, συντηρείται μια ατμόσφαιρα προόδου επειδή η προσφυγική κρίση έχει επισκιάσει την οικονομική και ενδιαφέρει περισσότερο η ελληνική επίδοση στη δημιουργία hot spots για προσωρινή υποδοχή μεταναστών, που στην πράξη θα γίνει μόνιμη, παρά στα δημοσιονομικά, όπου πλέον έχει εμπεδωθεί η αίσθηση ότι δεν πρόκειται να τα καταφέρουμε, ό,τι κι αν γίνει. Αυτό στην πράξη δεν σημαίνει ότι το πρόγραμμα θα χαλαρώσει τόσο πολύ ώστε να γίνει εύπεπτο από την εξαντλημένη ελληνική κοινωνία. Σημαίνει, όμως, ότι θα σερνόμαστε για καιρό στο περιθώριο της Ευρωζώνης προκειμένου να αξιοποιηθεί η χώρα ως απέραντη αποθήκη ψυχών που έρχονται από εμπόλεμες και φτωχές περιοχές του πλανήτη. Είναι προφανές ότι η εικόνα της χώρας, με τα ξεχειλωμένα όρια της διαμαρτυρίας, το έλλειμμα διακυβέρνησης, την πόλωση και την ασυναρτησία της οικονομικής πολιτικής, κάθε άλλο παρά ελκυστική είναι για οποιαδήποτε επένδυση, ενώ απουσιάζει όχι απλώς ένα αναπτυξιακό σχέδιο αλλά ο στοιχειώδης προβληματισμός για το πώς θα δημιουργηθεί απασχόληση για να συγκρατηθεί η κοινωνική συνοχή και να αποτραπεί ένα νέο κύμα brain drain.   Μαζί μας και το ΝΑΤΟ! Το να καλεί η Ε.Ε. το ΝΑΤΟ να διαχειριστεί το μεταναστευτικό είναι η επιβεβαίωση της ανυπαρξίας ευρωπαϊκής εξωτερικής πολιτικής και της ύπαρξης ενός αδιεξόδου που σοκάρει με το βάθος του. Γεγονός είναι ότι οι υπουργοί Άμυνας των χωρών-μελών του ΝΑΤΟ επικύρωσαν τη συμμετοχή της Συμμαχίας στις επιχειρήσεις στα ελληνοτουρκικά θαλάσσια σύνορα για την ανάσχεση της δράσης των διακινητών των προσφύγων στο Αιγαίο και τον περιορισμό των προσφυγικών ροών. Ακόμη δεν είναι σαφές αν πρόκειται για μια γερμανική πρωτοβουλία που απευθύνεται κυρίως στην ευρωπαϊκή κοινή γνώμη, ώστε να καταδειχθεί ότι αναλαμβάνεται δράση, ή αν πράγματι θεωρείται ότι θα αναχαιτιστούν τα μεταναστευτικά κύματα και πώς θα γίνει αυτό, χωρίς να κινδυνέψουν ανθρώπινες ζωές. Στη σύνοδο κορυφής της Ε.Ε. την επόμενη εβδομάδα θα δοθεί έμφαση στην αναθεώρηση των σχέσεων Ε.Ε.-Βρετανίας και στο προσφυγικό. Μας αφορούν και τα δύο. Αφενός γιατί το Λονδίνο ζητά να κατοχυρωθεί ρητά η ύπαρξη πολλών νομισμάτων στο ευρωπαϊκό πλαίσιο, ώστε να μην προβάλλει το ευρώ ως προνόμιο και τελικός στόχος της ενοποίησης, αφετέρου γιατί θα μετρηθεί η ελληνική συμμόρφωση στις υποχρεώσεις που της έχουν ανατεθεί. Η δημιουργία των πρώτων hot spots κρίνεται ήδη ως θετικό βήμα αλλά ασκούνται πιέσεις για τη συνέχεια, αφού το ευρωπαϊκό σχέδιο δεν αναφέρεται σε λίγους καταυλισμούς προσωρινής διαμονής αλλά σε χώρους μόνιμης εγκατάστασης, όπου θα συγκεντρώνονται όχι μόνο όσοι έρχονται εδώ από τα τουρκικά παράλια, έχοντας καταφέρει να μην πνιγούν, αλλά επίσης εκείνοι που θα επαναπροωθούνται από τις βόρειες χώρες μετά την επανένταξη της χώρας μας στο πλαίσιο της Συνθήκης του Δουβλίνου ΙΙ. Οι σχετικές αποφάσεις της Κομισιόν γνωστοποιήθηκαν μετά πολλών επαίνων για τη χώρα μας, ότι έχουν γίνει βήματα για τη βελτίωση των συνθηκών υποδοχής μεταναστών και της πρόσβασης στις υπηρεσίες αίτησης ασύλου, αλλά το υπονοούμενο είναι ότι στο εξής θα καταλήγουν εδώ όσοι είναι ανεπιθύμητοι αλλού. Το θέμα αυτό όχι απλώς δεν αποτελεί αντικείμενο σοβαρού διαλόγου στο εσωτερικό αλλά χάνεται στις κραυγές των κατοίκων που ζητούν «να πάνε αλλού» οι πρόσφυγες (χωρίς να ξέρουν τι ακριβώς φοβούνται) και στις αντιπαραθέσεις μεταξύ των πολιτικών αρχηγών για το ποιος «είναι η διαπλοκή» και ποιος όχι. «Θα γίνει πόλεμος, θα καεί η Αθήνα» φώναζε ο εξαγριωμένος αγρότης στα ερτζιανά, προκαλώντας μας σύγχυση για το αν βρισκόμαστε κοντά στο καλοκαίρι του 2015 ή του 2011.