Όταν ο τραπεζικός δανεισμός ξεπερνά το επιχειρείν

Στρατηγικός σχεδιασμός, κινήσεις αναδιάρθρωσης, μείωση κόστους λειτουργίας, αποχώρηση από ζημιογόνες δραστηριότητες, ενδυνάμωση με νέες υπηρεσίες-προϊόντα, έξοδος σε νέες αγορές, είναι τα μέτρα εκείνα που πολλές φορές εμφανίζονται ως πανάκεια στην κρίση από πολλές πλευρές.

Ωστόσο, η κρίση για τις επιχειρήσεις και τους ανθρώπους πίσω από αυτές έχει κι άλλες πτυχές, οι οποίες είναι συνήθως οι πιο επώδυνες και δεν αφήνουν εν δυνάμει βιώσιμες επιχειρήσεις να πάρουν ανάσα. Κύριος λόγος, ο βραχνάς των δανείων και η έλλειψη ρευστότητας που διογκώθηκε λόγω της κρίσης και ανάγκασε τις τράπεζες να κλείσουν τις ροές τους.

Ο απόηχος από το ηχηρό κανόνι της Ηλεκτρονικής Αθηνών πέρυσι τον Απρίλιο μόλις έχει καταλαγιάσει, αν και οι εργαζόμενοι ακόμη έχουν εκκρεμότητες. Όταν σε μια νύχτα έκλεισαν τα καταστήματα της επιχείρησης, οι εργαζόμενοι έλεγαν σε όλους ότι η εταιρεία ήταν βιώσιμη και το μόνο που χρειαζόταν ήταν ανάσα από τις τράπεζες.

Ο τρόπος που η επιχείρηση έφτασε στο κλείσιμο αποτυπώθηκε σε λίγες παραγράφους στην αίτηση πτώχευσής της, καθώς, όπως αναφερόταν, «μέχρι το 2009 οι ισολογισμοί της εταιρείας ήταν κερδοφόροι, με αποτέλεσμα να μπορεί να ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις της. Όμως το τελευταίο διάστημα λόγω της οικονομικής ύφεσης επηρεάστηκε καταφανώς αρνητικά, με αποτέλεσμα την κάθετη πτώση του τζίρου και των εσόδων».

Έτσι, όπως τονίζεται, το ταμείο έμεινε χωρίς ρευστότητα και η εταιρεία δεν μπορούσε να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της: «Δεν υπάρχει δε καμία ελπίδα βελτίωσης της κατάστασης, καθώς οι συνεργαζόμενοι οίκοι και δη εκείνοι του εξωτερικού προέβησαν σε αιτήματα κατάπτωσης των εγγυητικών επιστολών και σε καταγγελίες των συμβάσεών μας, με επιπλέον αποτέλεσμα να μη μας προμηθεύουν με εμπόρευμα. […] Τα ράφια και οι αποθήκες αδειάζουν και οι προμηθευτές είναι εξαγριωμένοι λόγω της αδυναμίας μας να εξυπηρετήσουμε τις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις μας. Οι τράπεζες στις οποίες στραφήκαμε για παροχή στοιχειώδους ρευστότητας, όπως κάναμε και στο παρελθόν, όχι μόνο δεν μας δίνουν ούτε ένα ευρώ μέσω των δανειακών συμβάσεων που έχουμε υπογράψει αλλά ταυτόχρονα παρακρατούν το προϊόν από τις εισπράξεις με προγράμματα δόσεων μέσω πιστωτικών καρτών που στραγγαλίζουν ακόμη και την πενιχρή ρευστότητα που υπήρχε».

Πέρυσι τον Ιούνιο εκτυλίχθηκε μια αντίστοιχη κατάσταση στο ξενοδοχείο Αthens Ledra, η οποία ακόμη σήμερα δεν έχει λήξει, καθώς μέχρι στιγμής έχουν πραγματοποιηθεί τέσσερις άγονοι πλειστηριασμοί για το ξενοδοχείο. Ο πρώτος είχε οριστεί για τις 13 Ιουλίου, ακυρώθηκε όμως λόγω της εισβολής μελών του Eνιαίου Παλλαϊκού Μετώπου στον χώρο όπου θα διενεργούνταν η διαδικασία, ενώ άγονοι κηρύχθηκαν και οι τρεις επόμενοι –ακόμη και ο τελευταίος, που πραγματοποιήθηκε με χαμηλότερο τίμημα, στα 37,8 εκατ. ευρώ (έναντι 47,8 εκατ. ευρώ όπου είχε τοποθετηθεί ο πήχης τις προηγούμενες φορές)–, αφού δεν εμφανίστηκε κανένας ενδιαφερόμενος. Το ξενοδοχείο έκλεισε τις πύλες του πνιγμένο στα χρέη, παρά το γεγονός ότι παρουσίαζε πληρότητα στο 100%.

Αξίζει να σημειωθεί πως το ξενοδοχείο επισκέπτονται ανά τακτά χρονικά διαστήματα διάφοροι υποψήφιοι αγοραστές. Πέρα από τους Κινέζους, η συμφωνία με τους οποίους ναυάγησε, ενεργό ενδιαφέρον δείχνει ένα fund Ισραηλινών, Αμερικανοί επενδυτές, ενώ τον τελευταίο καιρό προστέθηκε και μια αλυσίδα που δραστηριοποιείται στον χώρο των ξενοδοχείων πολυτελείας με έδρα την Ταϊβάν. Από τον χορό των μνηστήρων δεν λείπουν και Έλληνες επενδυτές, όπως ο Όμιλος Chandris.

Σύμφωνα με την ιδιοκτήτρια εταιρεία, ενεργό παραμένει και το ενδιαφέρον της αλυσίδας διαχείρισης ξενοδοχειακών μονάδων Movenpick Hotels & Resorts, η οποία είναι γνωστό πως αναζητεί ευκαιρίες στην ξενοδοχειακή αγορά της Αθήνας και είχε στο παρελθόν, προτού το ξενοδοχείο βγει στο σφυρί, συνομιλήσει με τον Όμιλο Παρασκευαΐδη.

Τροχοπέδη στην πώλησή του αποτελούν οι οφειλές του ξενοδοχείου, οι οποίες πλέον φτάνουν τα 60 εκατ. ευρώ. Στις πιστώτριες τράπεζες η ΑΣΤΥ, ιδιοκτήτρια εταιρεία του ξενοδοχείου Ledra, χρωστάει περίπου 35 εκατ. ευρώ. Στο ποσό αυτό θα πρέπει να προστεθούν τα χρέη προς το Δημόσιο –μόνο τα χρέη στο ΙΚΑ μετά τις προσαυξήσεις έχουν ξεπεράσει τα 9 εκατ. ευρώ–, καθώς και οι οφειλές προς τους εργαζόμενους, οι οποίες πλέον ξεπερνούν τα 2 εκατ. ευρώ.

Το δεύτερο εμπόδιο είναι πως, πέρα από την κάλυψη των παραπάνω οφειλών, θα απαιτηθεί ένα ακόμη σημαντικό ποσό για τις εργασίες εκτενούς ανακαίνισης της μονάδας, η οποία έχει κατασκευαστεί στις αρχές της δεκαετίας του '80 και η τελευταία ανακαίνιση που έκανε ήταν την περίοδο των Ολυμπιακών Αγώνων. 

Δυνητικά επιζήμιος για την πώληση αποδεικνύεται και ο χρόνος που περνά, κατά τον οποίο η μονάδα παραμένει κλειστή και οι φθορές της διογκώνονται. Από τη στιγμή που το ξενοδοχείο έκλεισε τις πύλες του για το κοινό, οι εργαζόμενοι προσπαθούν να το διατηρήσουν υποτυπωδώς. Βέβαια το μέγεθος τις κτιριακής εγκατάστασης δεν αφήνει και πολλά περιθώρια. Το φυσικό αέριο έχει κοπεί εδώ και μήνες, με αποτέλεσμα να παρατηρούνται φαινόμενα υγρασίας σε ορισμένα σημεία του, ενώ στις αρχές του μήνα πραγματοποιήθηκε και διακοπή της ηλεκτροδότησης από την εταιρεία Volterra, εταιρεία του Ομίλου J&P ΑΒΑΞ, συμφερόντων Παρασκευαΐδη. Να υπενθυμίσουμε ότι μέλος του Ομίλου Παρασκευαΐδη είναι και η εταιρεία ΑΣΤΥ.

Τελευταίο παράδειγμα εταιρείας που λειτουργεί με θετικό πρόσημο αλλά βρίσκεται σε δυσχερή θέση λόγω της ακαμψίας του τραπεζικού συστήματος είναι η Alpha Grissin, η οποία με απόφαση της γενικής συνέλευσης της 9ης Μαΐου 2017 κηρύχθηκε σε κατάσταση πτώχευσης, χωρίς όμως τη σύμφωνη γνώμη του μειοψηφούντος μετόχου Ιntrakat (11,94%), που δεν ψήφισε υπέρ της πτώχευσης, γιατί θεωρεί ότι η εταιρεία είναι πλήρως βιώσιμη.

Η δικάσιμος για τη συζήτηση της αίτησης πτώχευσης που είχε καταθέσει η Alpha Grissin στις 21 Φεβρουαρίου 2017 ενώπιον του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών έχει οριστεί μετά από αναβολή για τον Οκτώβριο του 2018. Όπως τονίζει η διοίκηση της Alpha Grissin, βραχυπρόθεσμος στόχος της απόφασης για την κήρυξη πτώχευσης ήταν η προστασία της εταιρείας και η συνέχιση της λειτουργίας της.

Παράλληλα, η διοίκηση επεξεργάζεται διάφορα σενάρια προκειμένου να εξασφαλιστούν η μακροπρόθεσμη δραστηριότητα και τα επιχειρηματικά πλεονεκτήματα της εισηγμένης. Όπως επισημαίνεται, μεταξύ των προτάσεων που είχαν μπει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τις πιστώτριες τράπεζες για την αναδιάρθρωση του χρέους της ήταν η αποπληρωμή εντόκως σε μετρητά άνω του 60% του χρέους και τα υπόλοιπα –χωρίς κούρεμα– να μετατραπούν σε convertible bonds (ομόλογα μετατρέψιμα σε μετοχές). Για την υλοποίηση αυτής της συμφωνίας η εταιρεία πρόσφερε ως εξασφάλιση όλα τα ακίνητα του ομίλου σε Βουλγαρία, Ρουμανία και Πολωνία.

Η Alpha Grissin οφείλει σε τράπεζες, σε εταιρεία χρηματοδοτικής μίσθωσης και σε προμηθευτές ποσό που τείνει να ξεπεράσει τα 34,4 εκατ. ευρώ, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζει ένα ασφυκτικό πλαίσιο έλλειψης ρευστότητας. Το 2016 o κύκλος εργασιών σε επίπεδο ομίλου διαμορφώθηκε στα 14,2 εκατ. ευρώ (αύξηση 11,23%). Ο κύκλος εργασιών της μητρικής αυξήθηκε κατά 17,7%, στα 9,8 εκατ. ευρώ. Σε ενοποιημένο επίπεδο, οι ζημίες προ φόρων ήταν 2,7 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 2,8%.

Σημειώνεται ότι στο πλαίσιο της συζήτησης για αναδιάρθρωση του χρέους της οι ενδιαφερόμενες τράπεζες πρότειναν και επέβαλαν όπως η εταιρεία Deloitte προβεί σε μελέτη και αποτύπωση μελέτης βιωσιμότητας και επιχειρηματικού πλάνου της εταιρείας (IBR). Από την κατατεθείσα μελέτη και από την ουσιαστική επί τριετία αποδεδειγμένη άνοδο των οικονομικών της εταιρείας αποδεικνυόταν ότι το προτεινόμενο προς τις τράπεζες σχέδιο ήταν υλοποιήσιμο και η εταιρεία βιώσιμη και αναπτυσσόμενη, υπό την προϋπόθεση της αναδιάρθρωσης του τραπεζικού δανεισμού. Η εταιρεία μάλιστα τόσο το 2015 όσο και το 2016 είχε υπερβεί τις προβλέψεις που αναφέρονταν στο εν λόγω IBR με συνεχή άνοδο εργασιών και θετικών EBITDA.