Πληρώνουμε πολιτικά «δίδακτρα» ενώ υποβαθμίζεται η Δημοκρατία

Ο ελληνικός λαός βρίσκεται στη φάση που καταβάλλει εξαιρετικά υψηλά πολιτικά «δίδακτρα» για να αποκτήσει την αναγκαία πολιτική σοφία. Αυτοί που έδωσαν με την ψήφο τους την εξουσία στον κ. Τσίπρα και τους συνεργάτες του και δεν συμμετέχουν στο μεγάλο κύκλωμα της νομής της εξουσίας διαπιστώνουν τώρα ότι θα πληρώσουν ακριβά την εμπιστοσύνη που τους έδειξαν.

Δεν είναι εύκολο να προσδιορίσουμε το κόστος του κυβερνητικού πειράματος του κ. Τσίπρα και των συνεργατών του, γιατί βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Το πιθανότερο σενάριο είναι ότι δεν θα έχουμε βουλευτικές εκλογές πριν από το φθινόπωρο του 2018, επομένως το συνολικό κόστος της κυβερνητικής περιόδου ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ θα προσδιοριστεί και μέσα από τα μέτρα που θα έχουν εφαρμοστεί μέχρι τότε, τις αποφάσεις που θα έχουν παρθεί και τις δεσμεύσεις που θα έχουν αναληφθεί.

Ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) κ. Ρέγκλινγκ είχε υπολογίσει παλαιότερα σε 80-90 δισ. ευρώ την επιβάρυνση της ελληνικής οικονομίας και του ελληνικού Δημοσίου από τη ριζοσπαστική πολιτική που ακολούθησε το δίδυμο Τσίπρα-Βαρουφάκη το πρώτο εξάμηνο του 2015. Ο πρώην πρωθυπουργός κ. Σαμαράς υπολόγισε πρόσφατα τη διαφορά του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) το 2018 με τη διαφορά του υψηλότερου ΑΕΠ που προέβλεπαν το 2014 οι ευρωπαϊκοί θεσμοί για το 2018 και κατέληξε ότι κάθε οικογένεια χάνει γύρω στα 7.000 ευρώ.

Το 2015 και το 2016 η ελληνική οικονομία επρόκειτο να αναπτυχθεί με ετήσιο ρυθμό που θα ξεπερνούσε το 2,5% αλλά τελικά επέστρεψε στην ύφεση με τη βοήθεια της ψήφου του ελληνικού λαού και των επιλογών της κυβέρνησης Τσίπρα. Το τελευταίο τρίμηνο του 2016, όπως και το πρώτο τρίμηνο του 2017, η οικονομία παρέμεινε σε ύφεση εξαιτίας της μεγάλης καθυστέρησης, της τάξης των 15 μηνών, στην ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης του τρίτου προγράμματος-μνημονίου. Για το 2017 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η ελληνική κυβέρνηση «ψαλίδισαν» τις προβλέψεις τους για την οικονομική ανάπτυξη από 2,5%-2,7% του ΑΕΠ σε 1,8%-2% του ΑΕΠ, λαμβάνοντας υπόψη τους τις συνέπειες από τη μεγάλη καθυστέρηση στο κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης.

Τα μέτρα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση και ενέκρινε η κυβερνητική πλειοψηφία στη Βουλή επιβάλλουν πρόσθετες θυσίες ύψους 2% του ΑΕΠ και προεκτείνουν τα μνημονιακά μέτρα για μία ακόμη διετία, το 2019 και το 2020, χωρίς όμως να υπάρχει η ανάλογη μνημονιακή χρηματοδότηση με πολύ χαμηλό κόστος δανεισμού για το ελληνικό Δημόσιο.

Το ύψος του λογαριασμού που συνδέεται με τη διακυβέρνηση της χώρας από τον κ. Τσίπρα και τους συνεργάτες του έχει εκπλήξει δυσάρεστα τους περισσότερους ανιδιοτελείς ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ, γι’ αυτό κρατούν αποστάσεις ασφαλείας από αυτούς, με αποτέλεσμα να υποχωρούν τα δημοσκοπικά ποσοστά τους.

Ουσιαστικά η κυβέρνηση Τσίπρα εφαρμόζει μια οικονομική πολιτική αναγκαστικής προσαρμογής με πιο βίαιο τρόπο απ’ ό,τι οι προηγούμενες μνημονιακές κυβερνήσεις. Ανεβάζει μάλιστα το οικονομικό και κοινωνικό κόστος αυτής της πολιτικής, γιατί τη συνδυάζει με πολιτικούς ελιγμούς και πολιτικές πρακτικές που εντάσσονται στη στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ.

Η φορολογία της κατανάλωσης, ακόμη και των τροφίμων, έγινε πολύ πιο σκληρή, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουν τεράστια προβλήματα οι πιο φτωχοί συμπολίτες μας. Η φορολογία των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και των ελεύθερων επαγγελματιών έγινε αυστηρότερη, δημιουργώντας νέα οικονομικά κίνητρα για την ανάπτυξη της παραοικονομίας. Οι συντάξεις, το εφάπαξ και διάφορες παροχές μειώθηκαν, ενώ έχει προετοιμαστεί ένας δύσκολος συνδυασμός μείωσης των παλαιών κύριων συντάξεων και επιβολής φορολογίας ακόμη και στα εξαιρετικά χαμηλά εισοδήματα μέσω της μείωσης του αφορολόγητου ορίου. Η σκληρότερη λιτότητα και η παράταση της μνημονιακής περιόδου με το τρίτο πρόγραμμα-μνημόνιο και ένα άτυπο τέταρτο μνημόνιο μπορούν να θεωρηθούν «δίδακτρα», με την καταβολή των οποίων θα αποκτήσουμε τις αναγκαίες γνώσεις και θα οδηγηθούμε στην πολιτική ωριμότητα.

Αποδεικνύεται ότι αυτά που υποστήριζε ο ΣΥΡΙΖΑ και στήριξαν με την επιλογή τους πολλοί ανιδιοτελείς ψηφοφόροι δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα. Πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι και άλλες κυβερνητικές επιλογές, όπως είναι η μερική ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ, η απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας σε όφελος μεγάλων συμφερόντων και οι μεγάλης κλίμακας ιδιωτικοποιήσεις σε βάθος χρόνου, έρχονται σε πλήρη αντίθεση με όσα υποστήριζε κατά το παρελθόν ο ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος χαρακτήριζε πολύ μικρότερης κλίμακας σχετικές πρωτοβουλίες των προηγούμενων κυβερνήσεων «ξεπούλημα» και «υποταγή στα ξένα αφεντικά».

Το πρόβλημα είναι ότι ο εξαιρετικά μεγάλος οικονομικός και κοινωνικός λογαριασμός δεν οδηγεί απαραίτητα, σε συνδυασμό με τη δραματική απομυθοποίηση του ΣΥΡΙΖΑ, στην αναγκαία πολιτική ωρίμανση και στη δρομολόγηση θετικών εξελίξεων. Υπάρχει, λοιπόν, κίνδυνος να πληρώσουμε τα «δίδακτρα» μιας τεράστιας πολιτικής απάτης και να βρεθούμε στη συνέχεια σε εξαιρετικά δύσκολη θέση.

Αυτό οφείλεται στη μεγάλη πτώση ποιότητας που παρατηρείται στον δημόσιο βίο εξαιτίας του τρόπου με τον οποίο προωθεί τη συγκεκριμένη οικονομική πολιτική η κυβέρνηση, αλλά και των κινήσεων που κάνουν τα στελέχη της σε μια προσπάθεια να αποτρέψουν την παραπέρα δημοσκοπική και πολιτική αποδυνάμωση του ΣΥΡΙΖΑ και των πολιτικών του συμμάχων.

Με το πέρασμα του χρόνου ενισχύονται, με ευθύνη της κυβέρνησης και του ευρύτερου συστήματος εξουσίας, τα βαλκανικά χαρακτηριστικά του ελληνικού δημόσιου βίου. Αναδεικνύονται πίσω από την ευρωπαϊκή βιτρίνα που στήσαμε τις τελευταίες δεκαετίες, χωρίς να επιτύχουμε την αναγκαία προσαρμογή και τον εκσυγχρονισμό, εξαιρετικά αρνητικές συμπεριφορές και επιλογές. Παρατηρούμε κυβερνητικά στελέχη να έχουν μετατρέψει τον χουλιγκανισμό τους σε πολιτικό «επιχείρημα». Μοιάζουν βγαλμένα από τη Βουλή των Σκοπίων ή της Αλβανίας. Βλέπουμε με ανησυχία ότι έχει καταργηθεί κάθε έννοια πολιτικής ευθύνης και προσωπικής ευθιξίας. Λεηλατήθηκε το νοσοκομείο Άγιος Σάββας, χωρίς καν να σκεφτεί η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας ότι μπορεί να ευθύνεται για την πρωτοφανή διάλυση, ενώ ο υπουργός Οικονομικών κ. Τσακαλώτος, ο οποίος έχει όλες τις οικονομίες και τις επενδύσεις του σε απόσταση ασφαλείας στο εξωτερικό, δήλωσε ότι θα παραιτηθεί σε περίπτωση που το αφορολόγητο όριο πέσει κάτω από τα 9.000 ευρώ και τώρα δηλώνει εθνικά υπερήφανος που συνέβαλε στον περιορισμό του στα 5.700 ευρώ.

Το πολιτικό μήνυμα της εξουσίας αποτελείται από ένα μείγμα δημαγωγίας, υποκρισίας, ανειλικρίνειας, χουλιγκανισμού, ασυδοσίας και διαφθοράς. Δεν υποστηρίζω ότι οι προηγούμενες κυβερνήσεις ήταν απαλλαγμένες από εξαιρετικά αρνητικά χαρακτηριστικά, ούτε θεωρώ ότι όλοι οι εκπρόσωποι των κομμάτων της αντιπολίτευσης που ανήκουν στο δημοκρατικό τόξο κινούνται σε υψηλό επίπεδο. Μπορώ να σας διαβεβαιώσω όμως ότι μέσα στη μεγάλη μου διαδρομή στον δημόσιο βίο, με την ιδιότητα του δημοσιογράφου, του εκδότη ή του πολιτικού, η οποία καλύπτει σχεδόν τέσσερις δεκαετίες, δεν έχω δει τέτοιο κυβερνητικό κατάντημα. Ο εκφυλισμός της σημερινής εξουσίας δημιουργεί μία εξαιρετικά αρνητική πολιτική και κυρίως κοινωνική δυναμική, εφόσον αυτοί που υφίστανται την κακομεταχείρισή της και τη μεθοδευμένη εξαπάτηση μπορεί με τη σειρά τους να ξεφύγουν από κάθε έλεγχο. Έτσι όπως εξελίσσονται τα πράγματα, δεν είναι βέβαιο ότι ο τεράστιος λογαριασμός που πληρώνουμε θα αποδειχθεί μια μορφή «διδάκτρων» για να γίνουμε σοφότεροι και περισσότερο ώριμοι, αλλά μπορεί να είναι ένα ακόμη επεισόδιο σε μια πορεία παρακμής και διάλυσης.