Στέφανος Κορωναίος: «Η όπερα δεν είναι μουσειακό είδος τέχνης»

Λίγοι τραγουδιστές έχουν να επιδείξουν μία πορεία τόσο μακρά, επιτυχημένη και με τέτοια ποικιλομορφία, σαν αυτή του βαρύτονου Στέφανου Κορωναίου. Το ευρύ του ρεπερτόριο, παλιό και νέο, τον έχει φέρει στις μεγαλύτερες σκηνές όπερας και συναυλιών σε όλο τον κόσμο, με τις παραστάσεις και τις ερμηνείες του να κεντρίζουν το ενδιαφέρον.

Μεγάλωσε μεταξύ Αθήνας και Μάνης, ένας πραγματικός πολίτης του κόσμου, με στάσεις σε Ιταλία και Ρωσία. Από το 2004 ζει μόνιμα στη Νέα Υόρκη και από το 2020 είναι ο καλλιτεχνικός και γενικός διευθυντής του πολιτιστικού οργανισμού Teatro Gratatcielo, ενώ έχει δουλέψει με σπουδαίους διευθυντές όπερας και μαέστρους, όπως ο Φράνκο Τζεφιρέλι, ο Φαμπρίτσιο Μελάνο, ο Μοϊσές Κάουφμαν και ο Ρίτσαρντ Μπόνινγκ.

Την προηγούμενη εβδομάδα σκηνοθέτησε όπερα, για πρώτη φορά στο Ηράκλειο της Κρήτης.

ΣΤΗ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΛΑΣΚΑΡΗ

Στις 24, 25 & 26 Νοεμβρίου παρουσιάσατε στο Πολιτιστικό Συνεδριακό Κέντρο Ηρακλείου την όπερα «Ιδομενέας, Bασιλιάς της Κρήτης» του Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ. Μιλήστε μας για αυτήν την παραγωγή.

Πρόκειται για μια συμπαραγωγή του Teatro Grattacielo με το Πολιτιστικό και Συνεδριακό Κέντρο Κρήτης. Η κύρια ιδέα αυτής της παραγωγής υφίσταται σε έναν διάλογο μεταξύ τεχνολογίας και μουσικής. Ο σκηνογράφος και ενδυματολόγος μου, Τάσος Πρωτοψάλτου, κι εγώ συνεργαστήκαμε με δύο σχεδιαστές βίντεο και προβολών στις ΗΠΑ και την Ελλάδα, για να δημιουργήσουμε προκατασκευασμένες προβολές και ζωντανή ροή που θα ενσωματωθούν στην αφήγηση αυτής της παραγωγής. Επιλέξαμε τρεις διαφορετικούς πίνακες του 17ου αιώνα ως βασική μας έμπνευση, ενώ η δράση πάνω στη σκηνή θα έχει σαφείς αναφορές στις ελληνικές τραγωδίες καθώς και σε μερικές από τις κύριες πτυχές τους, όπως τη δομή του Coro.

Πώς επιλέχτηκε η συγκεκριμένη όπερα του Μότσαρτ;

Είναι η πρώτη φορά που μια ολοκληρωμένη όπερα παρουσιάζεται στο Πολιτιστικό και Συνεδριακό Κέντρο Ηρακλείου. Ο μαέστρος Μιχαηλίδης κι εγώ αισθανθήκαμε ότι ήταν σημαντικό να παρουσιάσουμε μια όπερα που να συνδέεται με το νησί της Κρήτης και την πλούσια ιστορία της. Αυτό το αριστούργημα γράφτηκε από τον Μότσαρτ σε πολύ νεαρή ηλικία. Πρόκειται για ένα αριστούργημα όπερας, βασισμένο στην ιστορία του Βασιλιά της Κρήτης Ιδομενέα, που αποτελεί μια εξαιρετική ευκαιρία για τους λάτρεις της μουσικής να εξοικειωθούν με αυτό το λιγότερο γνωστό ρεπερτόριο αλλά και στυλ ερμηνείας.

Είστε καλλιτεχνικός διευθυντής και σκηνοθέτης του Teatro Grattacielo της Νέας Υόρκης. Πώς προέκυψε η συνεργασία με το Πολιτιστικό Συνεδριακό Κέντρο Ηρακλείου;

Πάντα εκτιμούσα τη δουλειά του μαέστρου Μιχαηλίδη, τον οποίο γνώρισα για πρώτη φορά στα πλαίσια μιας παλαιότερης παραγωγής. Ξεκινήσαμε να συζητάμε για μια πιθανή συνεργασία μεταξύ των δύο εταιρειών πριν από δύο χρόνια, αλλά μετά φυσικά εμφανίστηκε ο Covid και έπρεπε να δουλέψουμε πάνω στην προβληματική που συνδεόταν με αυτή την πανδημία. Εξαρχής, μας ήταν πολύ ξεκάθαρο ότι ο «Ιδομενέας» ήταν η πιο κατάλληλη όπερα για την περίσταση. Από τότε εργαζόμαστε πάνω σε αυτό το έργο.

Η Νέα Υόρκη θεωρείται πολιτιστική πρωτεύουσα του κόσμου. Θα θέλαμε να μας πείτε, ως καλλιτέχνης που ζει και δραστηριοποιείται εκεί, πώς βιώσατε την πανδημία και το lockdown.

Η πανδημία προκάλεσε μεγάλο σοκ στις καλλιτεχνικές κοινότητες της Νέας Υόρκης. Αλλά αποτέλεσε και μεγάλη πηγή έμπνευσης και καινοτομίας. Ακριβώς πριν από την πανδημία, μόλις είχα διοριστεί καλλιτεχνικός διευθυντής του Teatro Grattacielo και σχεδίαζα, ως πρώτη μου αποστολή, να ανεβάσω στη σκηνή τη «Fedora» του Umberto Giordano. Μόλις καταλάβαμε ότι μια ζωντανή παράσταση ήταν εκτός συζήτησης, θυμάμαι ότι παρακάλεσα το Διοικητικό μου Συμβούλιο να μου επιτρέψει να κάνω μια κινηματογραφική εκδοχή της όπερας. Σε εκείνο το σημείο ήταν πολύ ασυνήθιστο να σχεδιάζω να γυρίσω μια παράσταση αντί να την παρουσιάσω ζωντανά. Ευτυχώς, το Διοικητικό Συμβούλιο με στήριξε και μπορέσαμε να δημιουργήσουμε αυτή την ταινία όπερας, που έχει κερδίσει πολλά βραβεία σε φεστιβάλ κινηματογράφου. Αλλά, το πιο σημαντικό, ήμουν πολύ περήφανος που είδα πως η καλλιτεχνική κοινότητα δύναται να ζήσει, να επιβιώσει και να ευημερήσει σε δύσκολες καιρούς.

Η όπερα έχει ένθερμους οπαδούς, αλλά δεν παύει να θεωρείται ένα «δύσκολο» είδος. Ποια είναι η γνώμη σας;

Νομίζω πως η οπερατική «αφήγηση» αποτελεί μερικές φορές μια πρόκληση, αφού δεν σχετίζεται με τις σύγχρονες ευαισθησίες και τα γούστα. Τούτου λεχθέντος, η μουσική της όπερας είναι διαχρονική. Έρχομαι αντιμέτωπος με αυτό το «θέμα» καθημερινά, αφού η αποστολή του Teatro Grattacielo είναι να παρουσιάζει και να διατηρεί σπάνια παιγμένες όπερες, που θεωρούνται, για τον έναν ή τον άλλον λόγο, δύσκολες. Ωστόσο, όταν παιχτούν με έναν συγκεκριμένο τρόπο που αγγίζει τις ευαισθησίες ενός κοινού του 21ου αιώνα, αυτά τα αριστουργήματα γίνονται λιγότερο «δύσκολα» και συνάμα πιο κατανοητά και εκτιμητέα. Στις ΗΠΑ, αυτήν τη στιγμή, υπάρχει τεράστια ώθηση για σύγχρονες όπερες που αφηγούνται σύγχρονες ιστορίες. Αυτό το εκτιμώ. Η όπερα δεν είναι μουσειακό είδος τέχνης. Είναι είδος τέχνης ζωντανό, διαρκώς εξελισσόμενο και ανοιχτό σε όλους όσοι θέλουν να το εξερευνήσουν.

Πείτε μας για τα επόμενα σχέδιά σας.

Το Teatro Grattacielo πρόκειται να κάνει πρεμιέρα με το «L’Amico Fritz» του Mascagni στο Θέατρο «Ellen Stewart» της Νέας Υόρκης υπό τη σκηνοθεσία μου, ενώ προετοιμάζουμε και τη σεζόν του 2022, που δεν επιτρέπεται να αποκαλύψω ακόμα. Μαζί με αυτό, ανοίγουμε τις πόρτες μας σε ισπανόφωνους συνθέτες όπερας, όπως οι De Fall και Piazzola. Αμέσως μετά τον «Ιδομενέα» στην Ελλάδα, θα επιστρέψω στη Νέα Υόρκη για να ετοιμαστώ για δύο παραγωγές του «Don Giovanni» του Mozart, μία στο Μεξικό και μία στην Ελλάδα το 2022.