Παιδεία: Όλοι εναντίον όλων

Με βασική «εστία πυρός» το ζήτημα της διδασκαλίας του μαθήματος των Θρησκευτικών, αλλά και γενικότερα της κατάστασης που επικρατεί σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, κυβέρνηση και αντιπολίτευση συγκρούονται σφοδρά, ενώ στη μάχη έχει μπει κανονικά και η Εκκλησία της Ελλάδος.

Επιστολή-φωτιά Ιερώνυμου

Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι την ίδια μέρα που στη Βουλή πραγματοποιούνταν προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση για την παιδεία ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος έστελνε μακροσκελή επιστολή στον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και στους αρχηγούς των πολιτικών κομμάτων στην οποία ανέπτυσσε λεπτομερειακά τις αντιρρήσεις της Εκκλησίας της Ελλάδος επί των νέων σχολικών προγραμμάτων για το μάθημα των Θρησκευτικών. Ο προκαθήμενος της Εκκλησίας της Ελλάδος σημειώνει χαρακτηριστικά ότι «το μάθημα των Θρησκευτικών όντως δεν μετατράπηκε σε “θρησκειολογία”, διότι και η “θρησκειολογία” είναι κλάδος της Θεολογικής επιστήμης. Απλώς το μάθημα καταργήθηκε και πρόκειται πλέον για ένα μη θεολογικό μάθημα, καθώς έχει εξαλλαχθεί πλέον σε διδασκαλία βασικών εννοιών μέσα από πολιτιστική, φιλοσοφική, ιστορική, κοινωνιολογική, ηθική ή και καλλιτεχνική προσέγγιση του θρησκευτικού φαινομένου» και ταυτόχρονα «καρφώνει» τον υπουργό Παιδείας Νίκο Φίλη, υποστηρίζοντας ότι το μάθημα «τώρα πλέον έγινε “κατηχητικό” μετά τις Υπουργικές Αποφάσεις της 13.9.2016, διότι προσπαθεί, με σαφή πολιτικά κριτήρια, να κατηχήσει και να στρατεύσει τους μαθητές σε μια εκκοσμικευμένη στάση απέναντι στο θρησκευτικό φαινόμενο. Παράλληλα συντηρεί μία θεολογικά ρηχή προσέγγιση της Ορθόδοξης Εκκλησίας, εκμηδενίζοντας την ιδιαιτερότητα του ορθόδοξου δόγματος και της χριστιανικής παράδοσης, αφού τα καταβιβάζει και τα μελετά στο επίπεδο του απλού κοινωνικού ή φιλοσοφικού κινήματος, όπως ο τροσκισμός ή η οικολογική κίνηση».

Ιδεολογικός πόλεμος

Την ίδια στιγμή στη Βουλή η σύγκρουση μεταξύ του κ. Τσίπρα και του προέδρου της ΝΔ Κυριάκου Μητσοτάκη έπαιρνε χαρακτηριστικά ιδεολογικής διαμάχης, με τον πρωθυπουργό να κατηγορεί τον πρόεδρο της ΝΔ ότι «το πρόβλημά σας δεν είναι ότι υπερασπίζεστε την άποψη να υπάρχουν ιδιωτικά σχολεία και πανεπιστήμια, το πρόβλημά σας είναι ότι μεροληπτείτε υπέρ των ιδιωτικών σχολείων και πανεπιστημίων εναντίον της δημόσιας παιδείας» και τον κ. Μητσοτάκη να κατηγορεί την κυβέρνηση ότι αποσαθρώνει μεταρρυθμίσεις ετών στον χώρο της εκπαίδευσης. «Γυρίζετε την παιδεία στη δεκαετία του 1980 με τα ίδια ξεπερασμένα κλισέ» είπε ο πρόεδρος της ΝΔ, κάνοντας λόγο για «συστηματική υποβάθμιση» όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης αλλά και για εμπάθεια έναντι των ιδιωτικών σχολείων. Οι αιχμές συνεχίστηκαν και επί προσωπικού, όταν ο πρόεδρος της ΝΔ κατηγόρησε τον πρωθυπουργό ότι ως μαθητής συμμετείχε σε καταλήψεις σχολικών κτιρίων και δημόσιων χώρων, λέγοντας πως αυτή η δραστηριότητά του του έχει αφήσει σημάδια στην πολιτική του πορεία, και παρατήρησε ότι είναι υποκριτικό να μιλάει απαξιωτικά για την ιδιωτική εκπαίδευση όταν στέλνει τα παιδιά του σε ιδιωτικό σχολείο. Απαντώντας ο κ. Τσίπρας είπε πως ο κ. Μητσοτάκης, επιλέγοντας τον ιδιωτικό τομέα, δεν είχε περάσει ούτε απ’ έξω από δημόσια σχολεία και πανεπιστήμια και ως εκ τούτου δεν μπορεί να έχει άποψη γι’ αυτά.

Πιο χαμηλοί τόνοι για τα Θρησκευτικά

Όσον αφορά το επίμαχο ζήτημα των Θρησκευτικών, ο πρωθυπουργός επέλεξε να κατεβάσει τους τόνους, λέγοντας ότι «το μάθημα δεν μπορεί πια να έχει ομολογιακό χαρακτήρα, αλλά ούτε οι ώρες του μειώνονται, ούτε μάθημα επιλογής γίνεται, ούτε χάνεται η αναφορά στο ορθόδοξο θρησκευτικό δόγμα» και προσθέτοντας ότι «στον διάλογο που συνεχίζεται είναι ευπρόσδεκτες οι θέσεις της Εκκλησίας», ενώ ο πρόεδρος της ΝΔ τόνισε πως «κανείς δεν έχει αντίρρηση για την ανάγκη εξέλιξης του μαθήματος των Θρησκευτικών. Ούτε η Εκκλησία. Αλλά αυτό πρέπει να γίνεται κατόπιν μελέτης, όχι συγκρουσιακά». Από την πλευρά του, ο κ. Φίλης κατήγγειλε ρατσιστικού περιεχομένου φυλλάδιο εις βάρος του που διακίνησε ο μητροπολίτης Καλαβρύτων, λέγοντας ότι «ο Αμβρόσιος κυκλοφόρησε φυλλάδιο στην επαρχία με φωτογραφία μου. Με αποκαλεί φίδι και έχει ένα γνωμικό, δεν ξέρω πού το βρήκε, ότι όλοι οι χοντροί είναι βλάκες. Τόσο προσβλητική επίθεση. Όχι απέναντι σ’ εμένα. Απέναντι στους ανθρώπους που είναι υπέρβαροι. Προσβλητική επίθεση στους ανθρώπους με υπνική άπνοια. Μια αντιχριστιανική εκστρατεία προς το άτομο» και ζητώντας επίσημη τοποθέτηση από την Εκκλησία. Πάντως, τα Θρησκευτικά παραμένουν «αγκάθι» και εντός της κυβέρνησης, καθώς ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ Πάνος Καμμένος, ο οποίος συναντήθηκε με τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο, από το βήμα της Βουλής ξεκαθάρισε ότι «θεωρούμε ότι το Σύνταγμα της Ελλάδος είναι συγκεκριμένο. Αναφέρεται στους άρρηκτους δεσμούς της Ορθοδοξίας με την πολιτεία και από τη στιγμή που παραμένει αυτό, δεν υπάρχει κανένας λόγος να αρχίσει οποιαδήποτε συζήτηση για διαχωρισμό Εκκλησίας-κράτους», ενώ για το θέμα των Θρησκευτικών συντάχθηκε με την άποψη διαλόγου από την αρχή, «προκειμένου να αποφασιστεί από κοινού η συγγραφή των νέων βιβλίων και οι πιθανές αλλαγές στα Θρησκευτικά».

Στο ΣτΕ η ΔΟΕ για το νέο ολοήμερο

Στο ΣτΕ προσέφυγε η Διδασκαλική Ομοσπονδία Ελλάδος (ΔΟΕ), ζητώντας να κηρυχθεί αντισυνταγματική η απόφαση του υπουργείου Παιδείας για το ωρολόγιο πρόγραμμα για τα ολοήμερα δημοτικά σχολεία. Συγκεκριμένα, η ΔΟΕ ζητά από το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο να ακυρώσει ως αντισυνταγματική και παράνομη την υπουργική απόφαση για το ωρολόγιο πρόγραμμα του ολοήμερου δημοτικού σχολείου, υποστηρίζοντας ότι βάσει του άρθρου 16 του Συντάγματος για τον καθορισμό των ωρολογίων προγραμμάτων των σχολείων απαιτείται η έκδοση προεδρικού διατάγματος και δεν αρκεί απλή υπουργική απόφαση, όπως έγινε στη συγκεκριμένη περίπτωση. Παράλληλα, η ομοσπονδία των δασκάλων κάνει λόγο για διακρίσεις και εξαιρέσεις σχετικά με τη δυνατότητα εγγραφής μαθητών στα ολοήμερα δημοτικά σχολεία, καθώς εγγράφονται κατά προτεραιότητα οι μαθητές των οποίων και οι δύο γονείς εργάζονται ή είναι παιδιά πολύτεκνων οικογενειών ή οι γονείς πάσχουν από χρόνιες παθήσεις.
Να σημειωθεί ότι στο ΣτΕ έχουν προσφύγει και περίπου 300 αναπληρωτές και ωρομίσθιοι εκπαιδευτικοί, επικεντρωνόμενοι στο σκέλος της υπουργικής απόφασης που προβλέπει ότι η διδασκαλία του μαθήματος της Αισθητικής Αγωγής - Μουσικής ανατίθεται σε δασκάλους. Οι δύο προσφυγές δεν σχετίζονται και η ΔΟΕ έσπευσε να διαχωρίσει τη θέση της από την προσφυγή των άλλων εκπαιδευτικών.