Ψάχνοντας καλές ειδήσεις

Ήταν μια καλή είδηση. Το Κολέγιο των Επιτρόπων αποφάσισε την έξοδο της Ελλάδας από τη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος, μια διαδικασία στην οποία η χώρα βρισκόταν από το 2009, όταν και είχε ξεπεράσει κατά πολύ το όριο του 3% του ΑΕΠ που ορίζει το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης.

Την απόφαση αυτή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μία ημέρα προτού ο πρόεδρός της Ζαν Κλοντ Γιούνκερ μεταβεί στην Ελλάδα για να ανακηρυχθεί επίτιμος διδάκτορας του ΑΠΘ, αξιοποίησε κατά τα δέοντα η κυβέρνηση, προσαρμόζοντάς την στο νέο της αφήγημα, σύμφωνα με το οποίο η χώρα ετοιμάζεται να βγει στις αγορές και να βάλει τέλος στην εξάρτηση από τους εταίρους-δανειστές και την επιτροπεία.

«Ιδιαίτερος συμβολισμός»

Είναι χαρακτηριστικό ότι ο ίδιος ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας αναφέρθηκε εκτενώς στην απόφαση αυτή της Επιτροπής, κατά την ομιλία του στο συνέδριο για την παραγωγική ανασυγκρότηση στην Κοζάνη, λέγοντας ότι «πρόκειται για μια είδηση με έναν εξαιρετικά σημαντικό συμβολισμό. Ιδίως αν αναλογιστεί κανείς ότι στη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος η χώρα μας μπήκε το 2009, δηλαδή λίγο πριν μπει στα μνημόνια, με έλλειμμα τότε 15,1% του ΑΕΠ. Και σήμερα καταφέρνουμε να επιστρέψουμε, καταφέρνουμε να γυρίσουμε στην ευρωπαϊκή κανονικότητα με έλλειμμα μόλις 1,2% για το 2017 και με πρόβλεψη για πλεόνασμα 0,6% το 2018». Ο κ. Τσίπρας είπε ότι η έξοδος από τη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος αποτελεί «ένα καθοριστικό βήμα για την οριστική μας έξοδο από την κρίση και την επιτροπεία. Για ένα ακόμη καθοριστικό βήμα. Ένα ακόμη καθοριστικό βήμα, που επιβεβαιώνει τη σταθερή μας πορεία και την επιστροφή της χώρας στην κανονικότητα. Διότι, μετά από μια μακρά περίοδο καταστροφικής ύφεσης, η ελληνική οικονομία μεταβαίνει στην περίοδο της δυναμικής ανάκαμψης, της ανάπτυξης και της ανάκτησης της εμπιστοσύνης», προσθέτοντας ότι το σημαντικότερο είναι ότι δεν ξεπερνάμε μόνο τους δημοσιονομικούς στόχους αλλά αναβαθμίζουμε και το θεσμικό πλαίσιο δημοσιονομικής διαχείρισης, ενισχύοντας τη διαφάνεια και τη λογοδοσία στη διαχείριση του δημόσιου χρήματος».

Πυρά κατά καταστροφολόγων

Φυσικά από τη ρητορική του πρωθυπουργού δεν θα μπορούσε να λείπει η κριτική προς την αντιπολίτευση, με τον κ. Τσίπρα να αναφέρει χαρακτηριστικά ότι «αφήνουμε πίσω τους καταστροφολόγους και τους κινδυνολόγους και κοιτάμε μπροστά. Και μάλιστα, τους καταστροφολόγους και τους κινδυνολόγους που είναι αυτοί οι ίδιοι που έκαναν κάποτε πολιτική με ελλείμματα της τάξης του 15% και παρ’ όλα αυτά κατάφερναν, γιατί περί κατορθώματος πρόκειται, να τα σπαταλάνε, δίχως να αφήνουν πίσω τους τίποτα στο κοινωνικό κράτος, τίποτα στις δημόσιες υποδομές, καμία στοιχειώδη αναπτυξιακή ραχοκοκαλιά για την ελληνική οικονομία». Παράλληλα, στη συνάντησή του με τον κ. Γιούνκερ, πριν από την τελετή στο ΑΠΘ, ο πρωθυπουργός τον ευχαρίστησε προσωπικά για την απόφαση για τερματισμό της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος, σημειώνοντας ότι αυτή οφείλεται «στις τεράστιες προσπάθειες που έχει καταβάλει ο ελληνικός λαός, στις θυσίες του ελληνικού λαού. Είναι μοναδική η συγκυρία για την Ελλάδα. Βρισκόμαστε πολύ κοντά στην ανάκαμψη πλέον. Είμαστε αποφασισμένοι να ανακάμψουμε. Αυτό είναι το μήνυμα».

Το δίλημμα των αγορών

Μπορεί η ικανοποίηση της κυβέρνησης από την απόφαση της Επιτροπής για τη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος –και την εκταμίευση της δόσης μετά το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης, αλλά και τα καλά λόγια του επιτρόπου Πιερ Μοσκοβισί, ο οποίος εμφανίστηκε ικανοποιημένος που στο τελευταίο Eurogroup η Ελλάδα δεν αποτέλεσε αντικείμενο της παραμικρής συζήτησης– να είναι εμφανής, ωστόσο η αξιοποίηση της συγκυρίας κάθε άλλο παρά εύκολη είναι. Και αυτό διότι ακόμη δεν είναι καθόλου σίγουρος ο χρόνος κατά τον οποίο θα πραγματοποιηθεί η πρώτη –δοκιμαστική– έξοδος στις αγορές, δηλαδή το πρώτο βήμα για την υλοποίηση του αφηγήματος της κυβέρνησης περί τέλους της επιτροπείας από το 2018 και εντεύθεν. Πληροφορίες αναφέρουν ότι για το ζήτημα υπάρχουν δύο «σχολές σκέψης». Η πρώτη υποστηρίζει ότι η κυβέρνηση πρέπει να «καβαλήσει το κύμα» της ευνοϊκής συγκυρίας (σημειώνεται ότι και τα επιτόκια δανεισμού καταγράφουν πτώση το τελευταίο διάστημα) και να πραγματοποιήσει την έξοδο στις αγορές μέσα στις επόμενες εβδομάδες, ισχυριζόμενη ότι κατ’ αυτόν τον τρόπο θα σταλεί μήνυμα και προς τους επενδυτές ότι η χώρα είναι έτοιμη να επιστρέψει στην κανονικότητα. Παράλληλα, η κυβέρνηση θα ήθελε να προλάβει την έκθεση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους από το ΔΝΤ, η οποία αναμένεται να είναι αρνητική.

Φρένο από Στουρνάρα

Εκπροσωπώντας τη δεύτερη «σχολή σκέψης», ο διοικητής της ΤτΕ Γιάννης Στουρνάρας εμφανίστηκε πιο επιφυλακτικός ως προς τον χρόνο εξόδου στις αγορές ομολόγων. Συγκεκριμένα, μιλώντας στη «Wall Street Journal» και ερωτηθείς για το ενδεχόμενο εξόδου της Ελλάδας στις αγορές, σημείωσε χαρακτηριστικά «νομίζω πως είναι λίγο νωρίς», προσθέτοντας ότι «θεωρώ ότι θα ήταν ακόμη καλύτερο εάν, για παράδειγμα, η Ελλάδα δρομολογούσε δύο ή τρεις εμβληματικές ιδιωτικοποιήσεις στο επόμενο διάστημα. Αυτό θα βοηθούσε περισσότερο για την έξοδο στις αγορές αργότερα», με το «αργότερα» να προσδιορίζεται για μετά το τέλος του 2017. Απάντηση στον κ. Στουρνάρα ανέλαβε να δώσει αξιωματούχος της κυβέρνησης, ο οποίος υπογράμμισε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι «η κυβέρνηση ακούει όλες τις απόψεις και “συμβουλές” και έχει σχέδιο και υπομονή, με απώτερο στόχο τη δυνατότητα σταθερής και διατηρήσιμης πρόσβασης των ελληνικών ομολόγων στις αγορές το καλοκαίρι του 2018», σημειώνοντας με νόημα ότι «αυτός ο στόχος καθορίζει τις επιλογές μας και όχι τα ρεπορτάζ των τελευταίων ημερών». Ως προς τις λεπτομέρειες του πιο βραχυπρόθεσμου στόχου, δηλαδή της δοκιμαστικής εξόδου στις αγορές, επιδίωξη είναι να επιτευχθεί επιτόκιο χαμηλότερο από το 4,95% που είχε λάβει για πενταετές ομόλογο η κυβέρνηση Σαμαρά τον Απρίλιο του 2014.