Όταν η χοληστερόλη ανεβαίνει στα ύψη ανεξαρτήτως της διατροφής

Μπορεί οι Έλληνες να μένουν μετεξεταστέοι στον έλεγχο της χοληστερόλης τους και να τρώνε ανθυγιεινά, αγνοώντας τις συμβουλές του γιατρού τους –και το αυθεντικό μοντέλο της μεσογειακής διατροφής–, ωστόσο για μια ομάδα ασθενών ο εφιάλτης της υψηλής χοληστερόλης δεν οφείλεται στο φαγητό ή στο στρες αλλά στα γονίδιά τους.

Πρόκειται για 40.000 συνανθρώπους μας που πάσχουν από την πιο κοινή κληρονομική διαταραχή, την ετερόζυγη μορφή της οικογενούς υπερχοληστερολαιμίας, κατά την οποία, όπως εξηγεί ο αναπληρωτής καθηγητής Καρδιολογίας Χρήστος Πίτσαβος, η κακή και η ολική χοληστερόλη καταγράφουν αφύσικα υψηλές τιμές. Αν οι άνθρωποι αυτοί μείνουν χωρίς σωστή διάγνωση και δεν λάβουν θεραπεία –κάτι που συμβαίνει συχνά–, κινδυνεύουν ως νεαροί ενήλικες να υποστούν έμφραγμα του μυοκαρδίου και να πεθάνουν. Στην Ελλάδα μόλις 1.000 ασθενείς έχουν διαγνωστεί, ενώ περίπου 39.000 πάσχοντες δεν γνωρίζουν ότι νοσούν. Εκείνοι που πρέπει να ανησυχήσουν και να εξεταστούν είναι όσοι έχουν στενό συγγενή άνδρα ή γυναίκα που υπέστη έμφραγμα σε νεαρή ηλικία, στα 30 ή στα 40 έτη. Οι πάσχοντες από οικογενή υπερχοληστερολαιμία πρέπει να λαμβάνουν διά βίου αγωγή, ξεκινώντας από παιδιά, καθώς στην περίπτωσή τους η διατροφή δεν αρκεί για να μειωθεί η τόσο υψηλή χοληστερόλη.

«Τα άτομα που γεννιούνται με οικογενή υπερχοληστερολαιμία έχουν αφύσικα υψηλή ολική χοληστερόλη που φτάνει τα 500 mg/dl και κακή LDL που φτάνει τα 250 mg/dl». Χρήστος Πίτσαβος, αν. καθηγητής Καρδιολογίας

Φάρμακα για τη χοληστερόλη, το έμφραγμα και την καρδιακή ανεπάρκεια

Επί δεκαετίες τα κλασικότερα φάρμακα για την αντιμετώπιση της υψηλής χοληστερόλης ήταν οι στατίνες, που ωστόσο αφήνουν αρρύθμιστους αρκετούς ασθενείς. Για την υψηλή χοληστερόλη που δεν πέφτει εύκολα υπάρχει ο συνδυασμός στατίνης με εζετιμίμπη, ενώ την τελευταία τριετία έχουν προστεθεί στη φαρέτρα φάρμακα νέας γενιάς που ανήκουν στην κατηγορία των μονοκλωνικών αντισωμάτων και αποκαλούνται αναστολείς PCSK9. Αυτά αφορούν ακριβές θεραπείες που χορηγούνται ενέσιμα μία φορά το δεκαπενθήμερο και σύντομα θα χορηγούνται μία φορά τον μήνα, με υποδόρια ένεση, σαν αυτή του διαβήτη. Στους ασθενείς με οικογενή υπερχοληστερολαιμία ο στόχος για την κακή LDL χοληστερόλη είναι κάτω από 100 mg/dl και κάτω από 75 mg/dl αν έχουν πάθει ήδη έμφραγμα. Οι μελέτες δείχνουν πως μόνο δύο στους δέκα πετυχαίνουν τον στόχο αυτόν, οπότε σε όσους παραμένουν στη ζώνη κινδύνου τα νέα φάρμακα χαρίζουν νέες προοπτικές και ελπίδα. Επανάσταση έχει συντελεστεί και στην αντιμετώπιση της καρδιακής ανεπάρκειας, που αποτελεί τη φυσική κατάληξη όλων των καρδιοπαθειών. Σήμερα, και μετά από περίπου δύο δεκαετίες στασιμότητας, έχουμε πλέον στα χέρια μας έξυπνα φάρμακα που μειώνουν εντυπωσιακά τη θνησιμότητα και την ανάγκη για νοσηλεία, η οποία σχετίζεται στενά με την επίσπευση του τέλους. Κι αυτό γιατί έχει βρεθεί από μελέτες ότι όσο πιο συχνά εισάγονται στο νοσοκομείο για νοσηλεία οι ασθενείς, τόσο πιο γρήγορα πεθαίνουν.