Νεότερα φάρμακα για τον σακχαρώδη διαβήτη βελτιώνουν και την καρδιακή λειτουργία

Ο σακχαρώδης διαβήτης αποτελεί μια πολύ συχνή νόσο του πληθυσμού με συνεχώς αυξανόμενα ποσοστά εμφάνισης και στον ελληνικό πληθυσμό. Ιδιαίτερα ο τύπου ΙΙ σακχαρώδης διαβήτης φαίνεται να παρατηρείται σε ποσοστό 10% του πληθυσμού, με περισσότερα από 1.000.000 άτομα να εμφανίζουν διαταραχή στον μεταβολισμό του σακχάρου τους, ενώ η δεκαετής επίπτωση της νόσου έχει φανεί από τη μελέτη ΑΤΤΙΚΗ να είναι περίπου 13%.

Κύριοι προδιαθεσικοί παράγοντες είναι η καθιστική ζωή, η ανθυγιεινή διατροφή και η κεντρική παχυσαρκία. Η αυξημένη περίμετρος μέσης αυξάνει και στα δύο φύλα τον κίνδυνο εμφάνισης σακχαρώδους διαβήτη κατά 22%.

Ο σακχαρώδης διαβήτης αποτελεί μία από τις κυριότερες αιτίες εμφάνισης καρδιακής ανεπάρκειας, τόσο μέσω πρόκλησης αθηροσκλήρωσης και εμφράγματος του μυοκαρδίου όσο και με διαταραχή του μεταβολισμού των μυοκαρδιακών κυττάρων που οδηγεί την καρδιά σε μια κατάσταση πολύ χαμηλής απόδοσης.

Περισσότεροι από 29 εκατομμύρια άνθρωποι στις ΗΠΑ έχουν μη ινσουλινοεξαρτώμενο σακχαρώδη διαβήτη, ενώ 6,5 εκατομμύρια έχουν καρδιακή ανεπάρκεια, και αμφότερες οι καταστάσεις αναμένεται να αυξηθούν με τον χρόνο.

Οι μισοί από τους ασθενείς που νοσηλεύονται με καρδιακή ανεπάρκεια πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη και η συνύπαρξη αυτών των δύο καταστάσεων επιδεινώνει την κλινική τους πορεία, καθώς ο κίνδυνος θανάτου αυξάνεται κατά 60%.

Η εντατική ρύθμιση της γλυκόζης δεν φαίνεται να μειώνει τον κίνδυνο της ολικής θνητότητας, της καρδιαγγειακής νόσου ή του εγκεφαλικού. Μπορεί όμως να μειώνει τον κίνδυνο του μη θανατηφόρου εμφράγματος του μυοκαρδίου. Ο στόχος της ΗA1c πρέπει να εξατομικεύεται σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια και σακχαρώδη διαβήτη με βάση την κλινική λειτουργική κατάσταση (προσδόκιμο επιβίωσης, συννοσηρότητες, παρουσία επιπλοκών διαβήτη), ιστορικό υπογλυκαιμίας, δυνατότητα αυτοσυντήρησης και το συνολικό φαρμακευτικό φορτίο.

Η ινσουλίνη χρειάζεται σε κάποιες περιπτώσεις, για να ρυθμίσει καλύτερα τη γλυκόζη σε ασθενείς με διαβήτη και καρδιακή ανεπάρκεια. Η άσκηση είναι ασφαλής και ωφέλιμη σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια και σακχαρώδη διαβήτη. Στους παχύσαρκους που επίσης έχουν διαβήτη ο συνδυασμός δίαιτας και προγραμματισμένης άσκησης μπορεί να βελτιώσει τη λειτουργική ικανότητα, ενώ βασικός στόχος στην πρόληψη της εμφάνισης σακχαρώδους διαβήτη είναι η αποφυγή κεντρικής παχυσαρκίας και η τήρηση υγιεινής διατροφής.

Τα τελευταία χρόνια στη φαρέτρα της φαρμακευτικής αγωγής για τον σακχαρώδη διαβήτη έχει προστεθεί μια νέα κατηγορία φαρμάκων, οι αναστολείς SGLT-2, που αποτελούν υπογλυκαιμικά φάρμακα πρώτης γραμμής, αφού έχουν δείξει ότι μειώνουν τις νοσηλείες για καρδιακή ανεπάρκεια σε διαβητικούς και μη διαβητικούς ασθενείς. Φαίνεται ότι τώρα η νέα κατηγορία φαρμάκων με κύριους εκπροσώπους την εμπαγλιφλοζίνη και την νταπαγλιφλοζίνη μπορούν να αποτελέσουν και φάρμακα για την αντιμετώπιση της πιο σημαντικής καρδιαγγειακής κατάστασης, που είναι η καρδιακή ανεπάρκεια.

Τα αποτελέσματα νεότερων μελετών εμφανίζουν ότι τα φάρμακα αυτά μειώνουν τη θνητότητα και τις νοσηλείες για καρδιακή ανεπάρκεια στους ήδη πάσχοντες και με σακχαρώδη διαβήτη, αλλά και συνολικά μειώνουν κατά 30% την καρδιαγγειακή θνητότητα, την ολική θνητότητα και τη νοσηρότητα σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια χωρίς σακχαρώδη διαβήτη, θέτοντάς τα και ως δυνητικά φάρμακα για την καρδιακή ανεπάρκεια.

Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι ο σακχαρώδης διαβήτης επηρεάζει άμεσα την καρδιακή λειτουργία και είναι απαραίτητη η υιοθέτηση υγιεινοδιαιτητικής αγωγής με την έναρξη της κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής.