Φύλλα ελιάς για την καταπολέμηση της γρίπης

Επομένως δεν θεωρώ άσκοπο να επισημάνει κανείς ποια ενδεχομένως θα μπορεί να είναι η συμβολή των συμπληρωμάτων διατροφής στην αντιμετώπιση της επιδημίας αυτής. Συνήθως ως διατροφικά συμπληρώματα για τη γρίπη προτείνονται η βιταμίνη C, το β-καροτένιο, το σελήνιο, ο ψευδάργυρος και η εχινάτσεα1, τα οποία είναι πολύ σημαντικά για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού μας συστήματος. Κατά τη γνώμη μου, όμως, η πιο ενδιαφέρουσα και η πιο εξειδικευμένη πρόταση είναι τα παρασκευάσματα των φύλλων της ελιάς.

Το αφέψημα (τσάι) από φύλλα ελιάς ήταν γνωστό μικροβιοκτόνο σχεδόν σε όλους τους αρχαίους λαούς της Μεσογείου. Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι το χρησιμοποιούσαν για την ταρίχευση των Φαραώ. Από τότε, η χρήση του ως μικροβιοκτόνου δεν σταμάτησε. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση ενός Έλληνα γιατρού στη Λέσβο το 1835 ο οποίος αντιμετώπισε επιτυχώς με φύλλα ελιάς πανδημία ελονοσίας στο νησί. Το γεγονός αναφέρεται και σε διεθνή ιατρικά περιοδικά.

Σύγχρονες έρευνες έδειξαν πως το εκχύλισμα των φύλλων της ελιάς διευρύνει τα αιμοφόρα αγγεία, ελαττώνει την αρτηριακή πίεση, κατεβάζει τη χοληστερίνη, μειώνει το ζάχαρο, περιορίζει τις φλεγμονές, καταπολεμά την ψωρίαση και τις ρευματοειδείς αρθρίτιδες. Έχει αναφερθεί επίσης ότι προλαμβάνει την εκδήλωση ή και θεραπεύει περισσότερα από 100 είδη λοιμώξεων2.

Για τις θεραπευτικές ιδιότητες των παρασκευασμάτων των φύλλων της ελιάς έχουν ακουστεί από τα ΜΜΕ στην Ελλάδα τόσο πολλά και με τόσο απόλυτο τρόπο, ώστε ο κόσμος να αντιμετωπίζει τις θεραπευτικές τους ιδιότητες με αρκετή δυσπιστία. Η πραγματικότητα όμως είναι άλλη.

Τα φύλλα της ελιάς περιέχουν μεγάλης διαιτητικής αξίας αντιοξειδωτικές ουσίες με σημαντικότερη την ελαιοευρωπαΐνη (oleuropein). Λόγω των ουσιών αυτών τα παρασκευάσματα των φύλλων της ελιάς, εκτός των άλλων, είναι ισχυρά και πολύ αποτελεσματικά μικροβιοκτόνα ευρέος φάσματος. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι καταπολεμούν τους ιούς σχεδόν όλων των τύπων. Μεταξύ των ιών αυτών περιλαμ-βάνονται και οι ιοί της γρίπης.

Η ελαιοευρωπαΐνη βρίσκεται σχεδόν σε όλα τα μέρη του δέντρου, το προστατεύει από διάφορες ασθένειες και του παρέχει τη δυνατότητα να επιβιώνει εκατοντάδες χρόνια. Είναι η ουσία η οποία δίνει την πικρή γεύση στις ελιές. Η ελαιοευρωπαΐνη, όταν μπει στην κυκλοφορία του αίματος, υδρολύεται και δίνει το ελενολικό οξύ (elenolic acid), το οποίο έχει αποδειχθεί από ικανό αριθμό ερευνών ότι είναι πολύ ισχυρό μικροβιοκτόνο και αποτοξινώνει τον ανθρώπινο οργανισμό. Μάλιστα, ορισμέ¬νοι θεωρούν το άλας του ελενολικού οξέος με ασβέστιο, το ελενολικό ασβέστιο (cal¬cium elonate), το αντιβιοτικό του 21ου αιώνα, πράγμα πολύ σημαντικό, διότι σχεδόν όλα τα μικρόβια έχουν πλέον εθιστεί στα υπάρχοντα αντιβιοτικά. Το ελενολικό ασβέστιο είναι γνωστό από το 1977 ότι ενεργεί και ως ισχυρό ευρέος φάσματος ιοκτόνο «φάρμακο», διότι αντιδρά με το πρωτεϊνικό περίβλημα των ιών και τους καταστρέφει.

Τα δραστικά συστατικά των φύλλων της ελιάς διατίθενται στο εμπόριο σε διάλυμα, σε δισκία ή σε κάψουλες. Ορισμένες κάψουλες περιέχουν συνδυασμό σκόνης ξερών φύλλων και σκόνης εκχυλίσματος.

Η προτεινόμενη δοσολογία για θεραπευτικούς σκοπούς είναι αρχικά μία κάψουλα την ημέρα των 100 χιλιοστών του γραμμαρίου (mg) και προοδευτικά η αύξησή της σε τέσσερις κάψουλες την ημέρα, μία ανά εξάωρο. Παρά το γεγονός ότι το εκχύλισμα των φύλλων της ελιάς δεν έχει τοξικότητα και δεν προκαλεί παρενέργειες, καλό είναι να μην παίρνει κανείς περισσότερες από οκτώ κάψουλες την ημέρα.

Είναι σκόπιμο τα συμπληρώματα των φύλλων ελιάς να τα παίρνουμε με άδειο στομάχι και όχι λίγο πριν από την κατάκλιση, διότι μπορεί να προκαλέσουν ανήσυχο ύπνο.

Επειδή στη χώρα μας υπάρχει άφθονη, εύκολα προσιτή και ελάχιστου κόστους πρώτη ύλη (φύλλα ελιάς), θα μπορούσε να παρασκευάσει κάποιος στο σπίτι του αφέψημα (τσάι) φύλλων ελιάς, το οποίο είναι εξίσου αποτελεσματικό με τα σκευάσματα του εμπορίου, εφόσον βέβαια έχουν τηρηθεί πιστά οι οδηγίες παρασκευής. Τα σκευάσματα όμως των σοβαρών εταιρειών τα οποία κυκλοφορούν στο εμπόριο έχουν το πλεονέκτημα ότι όχι μόνο μας απαλλάσσουν από τη διαδικασία της παρασκευής αλλά είμαστε επιπλέον σίγουροι ότι περιέχουν την ποσότητα της ελαιοευρωπαΐνης που θέλουμε, αφού αυτή αναγράφεται υποχρεωτικά στη συσκευασία. Στην Ιαπωνία εκχύλισμα φύλλων ελιάς κυκλοφορεί σε «κουτάκια» αλουμινίου ως αναψυκτικό, όπως αυτό της Coca-Cola.

Επειδή το εκχύλισμα των φύλλων της ελιάς είναι μικροβιοκτόνο, δεν είναι σκόπιμο να παίρνεται παράλληλα με αντιβιοτικά. Προσεκτικοί πρέπει να είναι επίσης οι διαβητικοί και οι υπερτασικοί, οι οποίοι, αντίστοιχα, κάνουν χρήση ινσουλίνης ή παίρνουν υποτασικά φάρμακα, γιατί στις περιπτώσεις αυτές, λόγω συνεργικής δράσης ελαιοευρωπαΐνης και φαρμάκων, υπάρχει κίνδυνος υπογλυκαιμίας ή υπότασης. Οι ασθενείς αυτοί πρέπει να αρχίζουν με μικρές δόσεις και να κάνουν συνεχή έλεγχο του ζαχάρου και της πίεσης.

Η δοσολογία των δραστικών ουσιών των φύλλων της ελιάς εξαρτάται από το βάρος και από τον μεταβολισμό του λήπτη.

Πρέπει ακόμη να τονιστεί ότι η τοξικότητα των παρασκευασμάτων των φύλλων της ελιάς είναι τόσο μικρή, που δεν είναι μετρήσιμη, γι’ αυτό άφοβα μπορεί να τα παίρνει κάποιος σε καθημερινή βάση. Λαμβάνοντας ακόμη υπόψη μας ότι οι αντιοξειδωτικές τους ιδιότητες είναι πολλαπλάσιες άλλων γνωστών βοτάνων –είναι, για παράδειγμα, διπλάσιες από αυτές που έχει το πράσινο τσάι και επιπλέον δεν περιέχουν την «καφεΐνη» που έχει το τσάι–, είναι προφανές ότι πλεονεκτούν. Χωρίς να υπολογίζουμε τις άλλες ουσίες που συνυπάρχουν στα φύλλα της ελιάς, οι οποίες ενεργούν συνεργικά, ενισχύουν δηλαδή τη δραστικότητα της ελαιοευρωπαΐνης.

Έχω επίσης τη γνώμη πως τα παρασκευάσματα των φύλλων ελιάς είναι χρήσιμα και σε υγιή άτομα για πρόληψη και ευεξία. Πάντα βέβαια με τις επιφυλάξεις που αναφέραμε παραπάνω.

Με δεδομένο ότι τα παρασκευάσματα των φύλλων της ελιάς είναι πολύ αποτελεσματικά στην καταπολέμηση σχεδόν όλων των στελεχών των ιών της γρίπης, είναι λογικό να υποθέσει κανείς πως όταν παίρνει συστηματικά και με οποιαδήποτε μορφή τις δραστικές ουσίες των φύλλων της ελιάς ελαττώνει πολύ τις πιθανότητες να νοσήσει βαριά από τους ιούς της γρίπης ή να συντομεύσει τον χρόνο θεραπείας. Σε καμία όμως περίπτωση η επισήμανση αυτή δεν πρέπει να αποτρέψει κάποιον από το να κάνει τον συνήθη εμβολιασμό για τα στελέχη του συγκεκριμένου για την εποχή ιού της γρίπης, να μην ακολουθήσει τις συμβουλές του γιατρού του ή να μη συμμορφωθεί με τα μέτρα και τις προφυλάξεις που προτείνει η πολιτεία.

Οι συστάσεις αυτές ισχύουν ιδιαίτερα για όσους πάσχουν από χρόνια αναπνευστικά προβλήματα, για τους καρδιοπαθείς, τους διαβητικούς και αυτούς που πάσχουν από εκφυλιστικές ασθένειες. Αφορά ακόμη τους υπερήλικες, τους πολύ νέους, τις εγκύους και τις θηλάζουσες μητέρες.

1. Γ. Μανουσάκης, Συμπληρώματα διατροφής, όλα όσα πρέπει να ξέρετε, Βιβλίο, Θεσσαλονίκη 2008
2. Γ. Μανουσάκη - Β. Τζωτζέ, Φύλλα ελιάς, ασπίδα υγείας, Βιβλίο, Αθήνα 2015